A Yorum
  Acilis Sayfasi Yap Sik Kullanilanlara Ekle  

   
A yorum Kurum
iletisim
login
yayin ilkeleri...



yazi dizileri

Yazı karekteri : (+) Büyük | (-) Küçük

Dünyanın hareket halindeki en eski buzdağlarından biri yaban hayatı cenneti ile çarpışabilir

Kategori Kategori: Çevre | Yorumlar 0 Yorum | 27 Ocak 2025 04:04:48

Devasa A23a buzdağı, Antarktika'daki buz sahanlığından koptuğundan bu yana 3.000 km'den fazla yol kat etti. Speed 3 filminin potansiyel konusu gibi görünen bir olayda, dünyanın en büyük buzdağlarından biri uzak bir İngiliz adasına çarparak vahşi yaşamı tehdit ediyor ve potansiyel olarak ekosistemi değiştiriyor. A23a olarak bilinen mega buzdağı şu anda deniz kuşlarına, fil ve kürklü foklara, Kral ve İmparator penguenlerine ev sahipliği yapan Britanya toprağı Güney Georgia'ya 280 km uzaklıkta bulunuyor. Ancak buzdağlarının ne zaman adaya çarpacağı ya da çarpmadan önce parçalanıp parçalanmayacağı henüz belli değil.



2004 yılında adaya daha küçük bir buzdağı olan A38 çarpmış, penguen yavruları ve fok yavruları yiyecek bulma yollarının devasa buz parçaları tarafından kapatılması sonucu sahillerde açlıktan ölmüştü.

Bu dev buzdağı nasıl oluştu? Dünyanın en eski ve en büyük buzdağlarından biri olan A23a, Londra'nın iki katı büyüklüğünde ve yaklaşık bir trilyon ton ağırlığında. Antarktika'nın Filchner Buz Sahanlığı'ndan 1986 yılında kopan bu buzdağı, neredeyse 30 yıldır deniz tabanına sıkışmış durumdaydı. 2020'de serbest kaldıktan sonra nesnelerin yerinde dönmesini sağlayan bir fenomen olan okyanus girdabına sıkışarak bilimsel gözlemcileri şaşırttı.

Aralık ayında A23a girdaptan kurtuldu ve o zamandan bu yana Antarktika kıtası ile Joinville Ada Grubu arasında bulunan ve ekolojistlerin 'buzdağı geçidi' olarak adlandırdığı bölgede hareket halinde. Bilim insanları buzdağının yolculuğunun Antarktika Sirküler Akıntısını takip ederek Güney Okyanusu'na, oradan da Güney Georgia'ya doğru olacağını tahmin ediyor.

Güney Georgia'nın kendisi yaklaşık 170 km uzunluğunda ve sadece 35 km genişliğinde ancak şu anda Cornwall büyüklüğünde (3,562 km kare) bir şey tarafından vurulmayacak.



A23a, ilk koptuğu zaman (buzullardan kopan buzdağlarının oluşumu için kullanılan terim) 3.900 kilometrekare büyüklüğündeydi ancak Antarktika'nın kuzeyindeki daha sıcak sularda ilerledikçe erimeye başlayacak ve buz parçaları kopacak.

Buzdağı daha küçük olsa da adaya çarpması halinde yine de büyük bir etki yaratması bekleniyor. Buzdan kayalıkları 400 metreye kadar çıkıyor ve son NASA uydu görüntüleri devasa buzdağının uzaydan görülebildiğini gösteriyor.

BM Genel Kurulu 2025'i "buzul yılı" ilan etti ve 21 Mart, Dünya Buzul Günü olarak belirlendi. Buzullar ısınan okyanus ve hava sıcaklıkları nedeniyle erime tehdidi altında olduğundan, gelecekte daha fazla mega buzdağı görmemiz muhtemel.

Ancak A23a son yıllardaki aşırı ısınmadan çok önce oluşmuştu, bu nedenle oluşumu ya da şu anda hareket halinde olmasından iklim değişikliği sorumlu tutulamaz. Ancak yerel halk buzdağlarının giderek artan bir tehdit oluşturduğunu bildiriyor. 2023 yılında A76 buzdağı Güney Georgia'da karaya oturmaya çok yaklaşmıştı. Kopan buz parçaları hâlâ adanın üzerinde, bazıları birkaç Wembley Stadyumu büyüklüğünde.

British Antarctic Survey (BAS), buz tabakalarının okyanusu nasıl etkilediğini anlamayı amaçlayan OCEAN:ICE projesinin eş liderliğini yürütüyor. Projenin liderlerinden okyanus bilimci Dr. Andrew Meijers şunları söylüyor: "A23a'nın sıkışıp kaldığı dönemlerden sonra tekrar hareket halinde olduğunu görmek heyecan verici. Bunun yerel ekosistem üzerinde nasıl bir etki yaratacağını görmek istiyoruz."

Bir yıl önce BAS araştırma gemisindeki araştırmacılar, Antarktika ekosistemlerinin ve deniz buzunun küresel okyanus karbon ve besin döngülerini nasıl etkilediğini anlamaya yönelik bir görev sırasında buzdağını yakından inceledi.

Görevin biyojeokimyacılarından Laura Taylor şöyle açıklıyor: "Dev buzdağlarının geçtikleri sulara besin sağlayarak, aksi takdirde daha az verimli alanlarda gelişen ekosistemler yaratabileceğini biliyoruz. Bilmediğimiz şey ise belirli buzdağlarının, ölçeklerinin ve kökenlerinin bu süreçte nasıl bir fark yaratabileceği."



"Buzdağının rotasının arkasında, hemen bitişiğinde ve önünde okyanus yüzey sularından örnekler aldık," diyen Taylor sözlerini şöyle sürdürdü: "Bu örnekler, A23a'nın etrafında nasıl bir yaşam oluşabileceğini ve bunun okyanustaki karbonu ve atmosferle olan dengesini nasıl etkilediğini belirlememize yardımcı olacak."

Facebook'ta paylaş   |   Twitter'da paylaş


 | Puan: Henüz oy verilmedi / 0 Oy | Yazdırılabilir SayfaYazdır

Yorumlar


Henüz Yorum Yazılmamış

Yorum Yazın



KalınİtalikAltçizgiliLink  
Simge Ekle

    

    

    

    







'Büyük Osmanlı Soygunu': 10 maddede Eric Adams davası…
İSTİHAB HADDİ
Türbülans vakaları iklim değişikliği etkisi mi?
Dünyanın gözü kulağı Ortadoğuda: İran-İsrail gerilimi tırmanıyor.
İsrail, Gazze'de yardım konvoyunu hedef aldı: Biri Avustralyalı 7 kişi öldürüldü

ABD'de Suriye'den asker çekme hazırlıkları başladı.
Trump'ın Gazze'nin kontrolünü alma planı ve tepkiler
Kaliforniya, ABD'den ayrılmak için ilk adımı attı
Trump Grönland ve Panama Kanalı'nı neden istiyor?
Esnafa konum vergisi: Bu da, 'haritayı kullandın' parası

Türkiye işçiler için bir cehennem
İkinci Trump dönemi: Küresel ekonomi nasıl etkilenecek?
AB, çoğunluk sağlanamamasına rağmen Çinli elektrikli araçlara ek gümrük vergisini onayladı.
Türkiye'de ekonomi politikaları konkordato ve iflasları patlattı.
Türkiye'de açlık sınırı 20 bin TL'ye dayandı

Türkiye'de Covid-19 salgını yaşam süresini azalttı.
Uzmanlar uyardı: "Uzun yaşayanlardan tavsiye almayın"
Fahri Kiamil
İki annenin başlattığı akıllı telefon karşıtı hareket çığ gibi büyüdü
Afganistan'da onlarca arkeolojik alan buldozerle yıkılarak yağmaya açıldı.

MADELEİNE RİFFAUD, 1924-2024
KOLLEKTİF OYNAMALI KAZANMAK İÇİN
Oxford Sözlüğü yılın kelimesini seçti: Beyin çürümesi
"İNEK BAYRAMI" ekitap
Dünya tarihini şekillendiren 6 içecek türü

Tutunarak kalmak mı? Bulanmadan donmadan akmak mı?
Tokyo’dan Hasanlar’a, Kudüs’te bir mahkemeden bizim buralara…
“KADERİMİZ DIŞARDAN YAZILAMAZ - DIŞARI KADERİ BELİRLEYEMEZ…”
Niyetime İlham
KİBİRLİ GÜÇ ZEHİR - ERDEMLİ BİLİM PANZEHİR

Dünyanın hareket halindeki en eski buzdağlarından biri yaban hayatı cenneti ile çarpışabilir
Yarasaların azalmasıyla bebek ölümlerinin ilişkili olduğu ortaya çıktı.
AB İklim İzleme Servisi: 2024 yazı kaydedilen en sıcak yaz oldu.
Akdeniz'deki yaşam yok oluşun eşiğine gelmiş.
Su üzerindeki iklim değişikliği baskısı Türkiye'yi su fakiri olmaya sürüklüyor.

Devrimsel Bir Teknoloji: Kaykay Şasi
Türkiye, kişisel verileri en çok sızdırılan 19.ülke
Apple otomobili ABD'de üretime bir adım daha yaklaştı.
Yaşgünün Kutlu Olsun James Webb Uzay Teleskobu
Su ve deterjan olmadan çalışan bir çamaşır makinesi

NASA'nın en kuvvetli teleskobu, evrendeki beklenmedik gelişmeyi ortaya koydu.
İncil'de sözü edilen mistik ağaç 1000 yıllık tohumla yeniden yetiştirildi.
Karıncaların 66 milyon yıldır tarım yaptığı ortaya çıktı.
Antik Mısır'daki popüler masa oyununun şaşırtıcı kökenleri ortaya çıktı.
At binmenin kökenine dair ezber bozuldu.

Türkiye OECD’de gelir eşitsizliğinin en yüksek olduğu 4. ülke
2023 yılında Türkye’de çocukların cinsel istismarı hakkında 40.000'den fazla dosya açıldı.
Çalışanların geliri son 20 yılda azaldı.
Türkiye’den göç eden Türklerin sayısında 5 yılda %243 artış
BM: Dünya nüfusu 2084'ten itibaren gerileyecek

Madeleine Riffaud est partie
GELDİKLERİ GİBİ GİDERLER
JOYCE BLAU, 18 Mart 1932-24 Ekim 2024
HIZLANAN TARİH
DERTLİ-MİR-DÖNE

KRAL ÇIPLAK
2024 YILI İCMALİ
ARABIN ZEKERİ
SADAKAT
RENK CÜMBÜŞÜ

Mimar Sinan: Bir Dehanın Yükselişi ve Osmanlı Mimarisinin Zirvesi
İskandinav Göçleri ve Vikinglerin Avrupa Üzerindeki Etkisi
Hümanizm Nedir?
Osmanlı’da kahve kültürü, Osmanlı’da kahve isimleri..
Amerika’da Ayrımcı Politikalar ve Siyahi Mücadele Tarihi


kose yazarlari En Cok Okunanlar
Son 30 günde en çok okunanlar
En Cok Okunanlar










Basa git