Savaşı'na uzanan kökleriyle iki yüz yılı aşkın bir süredir kendilerini "Türk" olarak tanımlayan, dış dünyadan kopuk bir topluluğun varlığını hayal edin. Bu topluluğun hikayesi, geleneksel Amerikan tarih anlatılarına meydan okuyan, nesiller boyu süren bir fısıltı gibiydi. Yıllarca tarihçiler tarafından şüpheyle yaklaşılan ve gizemini koruyan bu grubun varlığı, kimliğin ve mirasın gücünü sorgulayan büyüleyici bir bilmece sunuyor.


Bir Osmanlı Mültecisi Tarafından Kurulan Bir Topluluk

Sumter Türk halkının sözlü tarihi, tek bir ata etrafında şekillenir: Joseph Benenhaley veya Osmanlıca adıyla muhtemelen Yusef ben Ali. Ancak onun hikayesi basit bir göç hikayesi değildir. Anlatıya göre Benenhaley, Akdeniz'den başlayıp Karayipler'de köleliğe, oradan da Amerikan Devrimi'nde hizmete uzanan çileli bir yolculuktan sağ çıkmıştır. General Thomas Sumter'ın emrinde savaşarak, torunlarının daha sonra dışlanacağı bu ulusun kuruluşuna katkıda bulunmuştur.

Savaştaki hizmetlerine karşılık General Sumter, ona bugün topluluğun yaşadığı Dalzell bölgesinde bir arazi hediye etti. Bu tek ata, sadece bir başlangıç noktası değil, aynı zamanda topluluğun kimliğinin temel taşıdır. Onun mirası, nesiller boyu sürecek bir dayanıklılık ve aidiyet mücadelesinin tohumlarını ekmiştir.

Efsaneden Gerçeğe: Modern Bilim Tarafından Onaylanan Sözlü Tarih

Onlarca yıl boyunca akademisyenler, topluluğun köken hikayesini reddederek onları "üç ırklı izole topluluk" olarak etiketledi. Bu terim, onların özgün Osmanlı kökenini silerek onları Beyaz, Yerli Amerikalı ve Afrikalı kanı taşıyan genel bir kategoriye indirgeyen akademik bir girişimdi. Hikayeleri bir "masal" olarak küçümsendi. Ancak araştırmacılar Terri Ann Ognibene ve Glen Browder'ın modern çalışmaları, bu tarihsel şüpheciliği yerle bir etti.

Yapılan DNA analizleri, topluluk üyelerinin Akdeniz, Orta Doğu ve Kuzey Afrika kökenli olduğunu bilimsel olarak kanıtladı. Daha da önemlisi, DNA sonuçları "belirgin bir Sahra altı Afrika bağlantısı olmadığını" ortaya koydu. Bu bulgu, "üç ırklı izole" teorisine ve Güney'deki koyu tenli her grubun Afrikalı kökenlerini gizlediği yönündeki ırkçı varsayımlara güçlü bir bilimsel yanıt oldu. Genealojik analizler ise topluluğun ezici çoğunluğunun Benenhaley soyundan geldiğini kesin olarak doğruladı. Bu sonuçlar, sözlü tarihin gücünü ve nesiller boyu aktarılan kimliğin sarsılmazlığını kanıtladı.

Kimlik Mücadelesi: "Kültürel Sahiplenme" Üzerine Modern Bir Anlaşmazlık

Sumter Türk halkının en çetin modern mücadelesi, kimliklerinin başka bir grup tarafından sahiplenilmesiyle ortaya çıktı. Sumter Cheraw Kızılderili Kabilesi, 2013 yılında eyalet tarafından tanınma başvurularını, kısmen Türk halkının tarihini ve kurumlarını yanlış bir şekilde kendilerine mal ederek inşa etti. Cherawlar, "Türklerin" aslında Kızılderili Çıkarma Yasası gibi baskılardan kaçınmak için "Türk" lakabını benimseyen Yerli Amerikalılar olduğunu iddia etti.
Bu iddia, basit bir anlaşmazlığın ötesinde, bir grubun tarihsel anlatısının ve kimliğinin başka bir grup tarafından kendi statüsünü sağlamlaştırmak için kullanıldığı ciddi bir "kültürel sahiplenme" vakasıydı. Eyalet tarafından tanınan bir grubun, başka bir azınlığın tarihini ve hatta "Türk okulu" gibi kurumlarını kendi geçmişinin bir parçası olarak sunması, derin bir tarihsel adaletsizlik yarattı. Ancak Browder ve Ognibene'nin araştırması, bu iddianın Türk halkının özgün ve ayrı tarihini temelden yanlış temsil ettiğini ve eyaletin resmi kayıtlarının düzeltilmesi gerektiğini ortaya koydu.

Ne Siyah Ne Beyaz: "Türk Okulları" ve Benzersiz Bir Ayrımcılık

Jim Crow döneminin hüküm sürdüğü Güney'de, toplumsal düzen katı bir Siyah/Beyaz ırksal ikiliği üzerine kuruluydu. Sumter Türk halkı, bu ikiliğe uymayı reddettiği için benzersiz ve acımasız bir üçüncü tür ayrımcılıkla karşılaştı. Onların varlığı, sistemin temel mantığına bir meydan okumaydı ve sistem, onları ayrı ve izole bir kategoriye hapsederek yanıt verdi.

Bu ayrımcılığın en somut örneği, sadece onlar için kurulan ayrı okullardı. "Türkler için Dalzell Okulu" gibi kurumlar, ne ana akım beyaz topluma ne de Afro-Amerikan topluluğuna ait olmamanın getirdiği sosyal dışlanmanın simgesiydi. Topluluğun yaşlılarından "Tonie" adıyla anılan bir kişi, bu tecritin travmatik etkisini şu dokunaklı sözlerle dile getirmiştir:
Resmi Kayıtların Düzeltilmesi: Gecikmiş Bir Zafer

Tarihsel anlaşmazlığın çözümü, kapsamlı araştırmaların yayınlanması ve topluluğun ısrarlı mücadelesiyle geldi. Daha önce Cheraw Kızılderili Kabilesi'ni tanıyan kurum olan Güney Karolina Azınlık İşleri Komisyonu (SCCMA), kayıtlarda resmi bir düzeltme yaparak tarihi bir adaletsizliği giderdi. Bu, sadece resmi bir düzeltme değil, aynı zamanda yıllarca süren acı bir mücadelenin ve kişisel saldırıların ardından gelen, topluluğun kimliğinin nihai olarak onaylandığı dokunaklı bir zaferdi.

SCCMA'nın 2019 tarihli ek açıklaması, Sumter Türk topluluğunun ayrı ve özgün tarihini ve mirasını resmi olarak tanıdı. Bu açıklama, onların kimlik mücadelesinin doruk noktasını ve kazanılmış zaferini temsil ediyordu:

Sonuç: Mirasın Gücü

Kimliğin bu kadar önemli olduğu bir dünyada, Sumter Türk halkının yüzyıllardır süren mücadelesi bize sözlü tarihin gücü ve mirasın anlamı hakkında ne öğretiyor?


Kaynak : radyo.ayorum.com