İşçilerin Tarihi
1970 e vardığımızda sendikal hareket ve iktidar arasındaki manzara şöyleydi: Birkaç yıldan beri Türk-İş (Türkiye İşçi Sendikaları Konfederasyonu) konfederal (üst) yönetimi, patronlar ve Süleyman Demirel in yönetimindeki AP (Adalet Partisi) hükümeti, 1967 de kurulduğundan beri gittikçe güçlenen ve etkisi Marmara Denizinin eteklerinin çok ötesine yayılan DİSK...
Söz / Sözün Özü
Sözleşmek. Konuşmak. Söyleşmek. Yazmak. Yayınlamak : Tarihe, kendi tarihimize bir iz bırakmak. Bir katkıda bulunmak. Ana, baba, hala, teyze, amca, dayı, nene, dede ve benzeri büyüklerimizle söyleşiler yapmak : -Sözün gösterilmesi- için onları söyleşi yaparken kamerayla ölümsüzleştirmek. Evet Sözlü Tarihi canlandırmak. Sözlü Tarih?in olanaklarından en iyi biçimde yararlanmak mümkün.
İşçi Sınıfı
Var mı(ydı)? Yok mu(ydu)? Uzun çok uzun yıllar tartışması yapıldı: Osmanlı İmparatorluğu?nda ve hemen sonrasında Türkiye Cumhuriyeti de işçi sınıfı var mıydı? Yok muydu? İşçi Hareketi Tarihi konusuna 1960?ların ortasından beri merak, hem de ne merak, sardığım için o tarihten beri bu konu beni de birinci derecede ilgilendirdi.
Değerler Rabbi
İnsan doğayla ayrımını algıladığı andan itibaren algısıyla algıladığı arasında bir bağın olduğunu sezer. İlk elden duyusal bilinç düzeyinde de olsa bunun nedenlerini, gördüklerinin gerisinde neyin var olduğunun arayışına da başlamış olur. Algının kendisi bir üçlemenin birliğidir: algılanan, algılayan ve algı. Algı, şiddeti ve biçimi ne...
Eski bir yanardağı Aborijin hikayesi
Uzun zaman önce, Avustralya?nın güneydoğusuna dört dev yaratık gelmiş. Üçü, kıtanın diğer bölgelerine yürüyüp gitmiş ancak biri yere çömelmiş. Vücudu, Budj Bim adındaki bir yanardağa, dişleri ise yanardağın lavlarına dönüşmüş. Günümüzde bilim insanları, bölgedeki Aborjin Gunditjmara halkı tarafından anlatılan bu masalın aslında geçmişe dayanan bazı temelleri olabileceğini düşünüyor.
Kötülüğün Sıradanlığı
Okullardaki tarih kitaplarının içeriğini hatırlayın; eğitim süreci içinde size öğretilen tarih sanat tarihi ya da bilim tarihi değil, ağırlıklı olarak savaş tarihidir. İnsanlık tarihi gerçekten de büyük savaşlar ve katliamlarla doludur. İnsanlığın tuttuğu kayıtların atılım yapması dolayısıyla yirminci yüzyıl içinde yer alan bu korkunç şiddet olaylarına daha detaylı olarak tanıklık etmekteyiz.
KAOTİKA
-En parlak yıldızlar en büyük kaostan doğar- (Nietzsche.) Evrende var olan her şey olduğu haliyle kendini ortaya koyuş biçimi olarak bir ifadedir, bu haliyle kendinde nasılsa öyledir. İnsan dışındaki her varlık verili haliyle zorunlu-doğal yasalılığın hükmü altındadır. Görünüşler her ne kadar değişiyor olsa da yasalılık değişmeden kalır.
Türk ulusunu Araplaştırma projesi
Amerikalı ünlü siyaset bilimci Samuel P. Huntington 1996 da yayınlanan kötü şöhretli kitabı -Uygarlıklar Çatışması: Dünya Düzeninin Yeniden-İnşası-nda dünyayı şu dokuz uygarlık kümesi arasında paylaştırır: Batı, Latin Amerika, Afrika, İslami, Çini (Sinic), Hindu, Ortodoks, Budist ve Japon. Huntington a göre dört ülke ise, son tahlilde bu kümelerden birinde yer...
Güney Afrika daki mağarada 170.000 yıllık küllerde bulunan kömürleşmiş parçalar, şimdiye kadar bilinen en eski pişirilmiş kök sebzeleri çıktı. Bulgular, gerçek -paleo diyetin- modern patateslere benzer şekilde karbonhidrat bakımından zengin birçok kavrulmuş sebzeyi içerdiğini gösteriyor. Araştırma lideri Lyn Wadley, Bence insanlar karbonhidratlar ve proteinlerin bir...
Eurostat'ın 2024 raporuna göre, Türkiye'deki üniversite mezunlarının yıllık net geliri 7 bin 542 Euro ile Avrupa'da son sırada yer alıyor. Bu rakam, AB ortalaması olan 29 bin 490 Euro'nun dörtte birinden bile aza tekabül ediyor. Bu çarpıcı fark, Türkiye'deki üniversite mezunlarının ortalama aylık gelirinin 628 Euro, AB'deki meslektaşlarının ise 2 bin 458 Euro düzeyinde olduğunu gösteriyor. ...Devamı.»
2023 yılında çocukların cinsel istismarı hakkında karara bağlanan davalarda çocukların cinsel istismarı suçlarında 2023 yılında karara bağlanan dosyalarda 7.088 sanık mahkum edilirken, 7.108 sanık ise beraat etti. Adalet Bakanlığı'nın Nisan 2024'te yayınladığı "Adalet İstatistikleri 2023" raporuna göre, "çocukların cinsel istismarı" iddiası ile 2023 yılında 40.713 yeni dosya açıldı ve bu dosyalarda 36.275 şüpheli yer aldı. ...Devamı.»
İstanbul Planlama Ajansı'nın (İPA) yaptığı anket sonucunda İstanbulluların yüzde 44,3'ünün kıt kanaat geçinebildiği ortaya çıktı. Katılımcıların yüzde 43,3'ü ise yeterli gıdaya ulaşamadığı için porsiyonlarını küçülttüğünü belirtti. İstanbul Planlama Ajansı "İstanbul Barometresi Araştırması - Nisan 2024" verilerini yayımladı. 1000 İstanbullu ile telefonla görüşülerek yapılan ankette İstanbulluların ev içi gündeminin ekonomik sorunlar olduğu belirlendi. ...Devamı.»
Türkiye artık ucuz değil: İngiltere'deki bir araştırma, genellikle pahalı olarak kabul edilen İtalya ve İspanya'nın belirli bölgelerinde, Türkiye'ye göre daha ekonomik tatil seçeneklerinin bulunduğunu ortaya koydu. İngiltere'deki Which? tarafından yapılan araştırma, yaklaşık 4,500 tatil paketini kapsadı. Bulgulara göre, özellikle ağustos ayında bir haftalık konaklama, uçuşlar ve transferler dahil olmak üzere, Yunanistan'ın Kalimnos adasının kişi başı ortalama 847 Sterlin ile en uygun tatil alternatifi olduğu belirlendi. ...Devamı.»
Avrupa’da servet dağılımında görülen adaletsizliğinin en yüksek olduğu ülkelerin başında Türkiye geliyor. Türkiye’de en zengin yüzde 1’lik kesim ülkedeki servetin yüzde 40’ını alıyor. Türkiye bu kritere göre Avrupa’da servet dağılımı adaletsizliği ilk sırada yer alıyor. En zengin yüzde 5 ve en zengin yüzde 10’un servetten aldığı paya bakıldığında Türkiye ikinci sırada bulunuyor. Servet dağılımı adaletsizliğini gösteren Gini katsayısında da Türkiye üçüncü sırada. ...Devamı.»
Uzmanlar bazı ülkelerdeki "bebek patlaması" ve bazı ülkelerdeki "bebek iflası" nedeniyle dünyanın "21. yüzyıl boyunca sarsıcı bir sosyal değişimle" karşı karşıya olduğu uyarısında bulundu. Lancet dergisinde yeni yayınlanan araştırmaya göre, küresel olarak ülkelerin büyük bir çoğunluğu 2100 yılına kadar nüfus büyüklüğünü sürdürecek kadar yüksek doğurganlık oranına sahip olmayacak. Öte yandan, araştırmaya göre dünyadaki canlı doğumların çoğu yoksul ülkelerde gerçekleşecek. ...Devamı.»
Her yıl yayınlanan Dünya Mutluluk Raporu'nun 2024 yılı raporu yayınladı. Listenin başındaki ülke yine değişmedi ve Finlandiya, listenin birinci sırasındaki yerini korudu. Finlandiya'yı komşu ülkeleri takip ederken, Avusturalya listenin 10., Türkiye 98. sırasında yer aldı. Her yıl hazırlanan Dünya Mutluluk Raporu'nun bu yılki sayısı yayınlandı ve bir kez daha İskandinav ülkeleri listenin başında yer aldı. Finlandiya, listenin birinci sırasındakini yerini korudu. ...Devamı.»
Yapılan bir araştırma dünya çapında akademik özgürlüklerin tehdit altında olduğunu ortaya koyarken Türkiye, son on yılda en büyük gerilemenin yaşandığı ülkeler arasında ve 179 ülkelik listede son sıralarda yer aldı. İsveç'ten Göteborg Üniversitesi ile Almanya'dan FAU Erlangen-Nürnberg Üniversitesi araştırmacılarının hazırladığı Akademik Özgürlükler Endeksi, dünya nüfusunun yarısına yakın bir bölümünün akademik özgürlüklerin bulunmadığı ülkelerde yaşadığını ortaya koydu. ...Devamı.»
Ipsos anketine göre Türkiye’de halkın yüzde 73’ü "ülkenin yanlış istikamette yol aldığı", yüzde 74’ü de "ekonomik ortamın kötü olduğu" görüşünde. Araştırma şirketi Ipsos, "Dünyayı neler endişelendiriyor?" başlıklı anketi için, Türkiye ve Almanya'nın da aralarında bulunduğu 29 ülkede vatandaşlara görüşlerini sordu. Anket, dikkat çekici sonuçlar ortaya koydu. 26 Ocak- 9 Şubat tarihleri arasında yapılan anket kapsamında, yaklaşık 25 bin katılımcıya, çevrimiçi sistem üzerinden kaygıları, ülkelerindeki gidişata ilişkin görüşleri soruldu. ...Devamı.»
Tek bir ilaç için her yıl milyonlarca eşek öldürülüyor. Steve, su satmak ve geçimini sağlamak için eşeklerine güveniyordu. 20 bidon su yüklü arabasını çekiyorlardı. Derileri için çalındıklarında Steve artık çalışamaz hale geldi. O gün de diğerleri gibi başladı. Steve sabah saatlerinde Nairobi'deki evinden çıktı ve hayvanlarını almak için tarlaya gitti. "Onları göremedim. Bütün gün, bütün gece ve ertesi gün onları aradım." Üç gün sonra bir arkadaşı arayıp hayvanların iskeletlerini bulduğunu söyledi. Steve, "Öldürülmüşlerdi, kesilmişlerdi, derileri alınmıştı" diye anlatıyor. ...Devamı.»
Birleşik Krallık genelinde yarım milyondan fazla köpekten elde edilen verilere dayanan çalışma, köpek almayı planlayan kişilerin uzun ve sağlıklı bir yaşama sahip olacak bir cins seçmelerine yardımcı olmayı amaçlıyor. İngiltere'de yapılan bir araştırmaya göre, tazı ve minyatür daksund gibi uzun burunlu küçük köpekler, İngiliz bulldog gibi düz yüzlü büyük ırklara göre daha uzun yaşıyor. ...Devamı.»
Çin nüfusu üst üste ikinci yılda da azaldı. Ulusal İstatistik Bürosu'nun verilerine göre ülke nüfusundaki azalma bir önceki yılın iki katı olarak kaydedildi. Dünyanın ikinci en kalabalık ülkesinin nüfusu 62 yıl sonra ilk kez 2022’de azalmıştı. Yayınlanan veriler, 2023 yılı sonu itibarıyla nüfusun 1 milyar 409 milyon olduğunu gösterdi. Bu, 2022 nüfusuna göre 2,08 milyon düşüş anlamına geliyor. Uzmanlar bu azalmanın dünyanın ikinci büyük ekonomisinin büyüme hedeflerini etkileyebileceğine işaret ediyor. ...Devamı.»
İlk kez 6 ülke zirveyi paylaşıyor… Yeni bir sıralamada 2024 için dünyanın en güçlü pasaportları belli oldu ve ilk kez 6 ülke zirveyi paylaştı. Her yıl yayımlanan Henley Pasaport Endeksi, ülkelerin seyahat belgelerini vizesiz ya da havalimanı vizesiyle kaç noktaya erişim sağladıklarına göre puanlıyor. ...Devamı.»
2023 yılında meydana gelen trafik kazaları incelendi. 2023'ün en çok ve en az kaza yapan ilk 5 otomobil markası belli oldu. Yapılan araştırmada ayrıca en çok ve en az trafik kurallarına uyulan markalar da açıklandı. Tesla araçlarını tamir etmenin yüksek maliyeti, sürücülerinin ağır sigorta primleri ödemesinin tek nedeni olmayabilir. ...Devamı.»
Kurak geçen yaz mevsimi sebebiyle boş kalan barajlar, başta İstanbul olmak üzere Türkiye'nin belirli bölgelerinde su krizi endişelerini beraberinde getirdi. Su tüketim alışkanlıklarına ve su krizine ilişkin kamuoyu görüşlerine ışık tutmak amacıyla yürütülen Türkiye'de Su Krizi Araştırması, 5 kişiden ikisinin su krizi konusunda ‘çok endişeli’ olduğunu ortaya koydu. ...Devamı.»
Bazı internet kullanıcılarının yalan habere inanma ve bu haberi yayma ihtimali doğru habere göre daha yüksek. Peki neden? Psikolojik ve sosyal faktörler bunda nasıl bir rol oynuyor? Kendimizi bundan nasıl koruyabiliriz? Ukrayna savaşı, koronavirüs ya da toplumsal cinsiyet odaklı sorunlar… Son dönemde özellikle duygusal ve tartışmalı konularda sahte ya da yalan haberlerin (Fake News) sayısı artıyor. Bazen doğruyu yanlıştan ayırmak zor olabiliyorken bazı zamanlarda sahte olan gerçekten daha kolay ayırt edilebiliyor. ...Devamı.»
Konrad Adenauer Vakfı tarafından Türkiye'deki Z kuşağı arasında yaptırılan bir araştırma, gençlerin yüzde 63'ünün tercih imkanı olsa başka bir ülkede yaşamak istediğini ortaya koydu. Alman Konrad Adenauer Vakfı, Türkiye'deki gençler arasında yaptırdığı 2023 Türkiye Gençlik Araştırması'nın sonuçlarını açıkladı. ...Devamı.»
ABD’de yapılan yeni bir araştırma, ülkede yaşayanların IQ’sünün yaklaşık 100 yıldır ilk defa düştüğünü ortaya koydu. Almanya’da yapılan bir araştırmaya göre de pandemi döneminde çocuklarda IQ oranları ciddi düşüş gösterdi. Birçok ülkede de benzer sonuçlar var. Bilim insanları, bilgiye kolay erişimin insanları daha az düşünmeye yönelttiğine ve bunun zeka üzerinde olumsuz etkileri olduğuna dikkat çekiyor. ...Devamı.»
2023 Cumhurbaşkanlığı seçimi son anket sonuçları: Erdoğan ve Kılıçdaroğlu’nun oy oranı kaç? 2023 cumhurbaşkanlığı seçimlerinde Millet İttifakı’nın adayı olarak CHP lideri Kemal Kılıçdaroğlu’nun açıklamasının ardından ilk seçim anketleri sonuçları gelmeye başladı. İlk anketlerde Kemal Kılıçdaroğlu, Cumhur İttifakı adayı Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan karşısında önde görünüyor. Kılıçdaroğlu'nun adaylığının netleşmesinin ardından ilk cumhurbaşkanlığı seçim anketi ORC’den geldi. Anket 4-6 Mart tarihlerinde, altılı masadaki 'krizin' devam ettiği günlerde yapıldı. ...Devamı.»
Areda Survey’in gerçekleştirdiği 'mutluluk araştırması'na göre, en mutlu bölgenin Ege Bölgesi, en mutsuz bölgenin ise Güneydoğu Anadolu Bölgesi olduğu sonucu çıktı. Areda Survey tarafından 9 -11 Ağustos 2022 tarihleri arasında gerçekleştirilen mutluluk araştırmasına bin 137 kişi katıldı. Araştırma kantitatif araştırma yöntemlerinden CAWI tekniği ile “Areda Survey’in Profil Bazlı Dijital Paneli” kullanılarak gerçekleştirildi. ...Devamı.»