İşçilerin Tarihi
1970 e vardığımızda sendikal hareket ve iktidar arasındaki manzara şöyleydi: Birkaç yıldan beri Türk-İş (Türkiye İşçi Sendikaları Konfederasyonu) konfederal (üst) yönetimi, patronlar ve Süleyman Demirel in yönetimindeki AP (Adalet Partisi) hükümeti, 1967 de kurulduğundan beri gittikçe güçlenen ve etkisi Marmara Denizinin eteklerinin çok ötesine yayılan DİSK...
Söz / Sözün Özü
Sözleşmek. Konuşmak. Söyleşmek. Yazmak. Yayınlamak : Tarihe, kendi tarihimize bir iz bırakmak. Bir katkıda bulunmak. Ana, baba, hala, teyze, amca, dayı, nene, dede ve benzeri büyüklerimizle söyleşiler yapmak : -Sözün gösterilmesi- için onları söyleşi yaparken kamerayla ölümsüzleştirmek. Evet Sözlü Tarihi canlandırmak. Sözlü Tarih?in olanaklarından en iyi biçimde yararlanmak mümkün.
İşçi Sınıfı
Var mı(ydı)? Yok mu(ydu)? Uzun çok uzun yıllar tartışması yapıldı: Osmanlı İmparatorluğu?nda ve hemen sonrasında Türkiye Cumhuriyeti de işçi sınıfı var mıydı? Yok muydu? İşçi Hareketi Tarihi konusuna 1960?ların ortasından beri merak, hem de ne merak, sardığım için o tarihten beri bu konu beni de birinci derecede ilgilendirdi.
Değerler Rabbi
İnsan doğayla ayrımını algıladığı andan itibaren algısıyla algıladığı arasında bir bağın olduğunu sezer. İlk elden duyusal bilinç düzeyinde de olsa bunun nedenlerini, gördüklerinin gerisinde neyin var olduğunun arayışına da başlamış olur. Algının kendisi bir üçlemenin birliğidir: algılanan, algılayan ve algı. Algı, şiddeti ve biçimi ne...
Eski bir yanardağı Aborijin hikayesi
Uzun zaman önce, Avustralya?nın güneydoğusuna dört dev yaratık gelmiş. Üçü, kıtanın diğer bölgelerine yürüyüp gitmiş ancak biri yere çömelmiş. Vücudu, Budj Bim adındaki bir yanardağa, dişleri ise yanardağın lavlarına dönüşmüş. Günümüzde bilim insanları, bölgedeki Aborjin Gunditjmara halkı tarafından anlatılan bu masalın aslında geçmişe dayanan bazı temelleri olabileceğini düşünüyor.
Kötülüğün Sıradanlığı
Okullardaki tarih kitaplarının içeriğini hatırlayın; eğitim süreci içinde size öğretilen tarih sanat tarihi ya da bilim tarihi değil, ağırlıklı olarak savaş tarihidir. İnsanlık tarihi gerçekten de büyük savaşlar ve katliamlarla doludur. İnsanlığın tuttuğu kayıtların atılım yapması dolayısıyla yirminci yüzyıl içinde yer alan bu korkunç şiddet olaylarına daha detaylı olarak tanıklık etmekteyiz.
KAOTİKA
-En parlak yıldızlar en büyük kaostan doğar- (Nietzsche.) Evrende var olan her şey olduğu haliyle kendini ortaya koyuş biçimi olarak bir ifadedir, bu haliyle kendinde nasılsa öyledir. İnsan dışındaki her varlık verili haliyle zorunlu-doğal yasalılığın hükmü altındadır. Görünüşler her ne kadar değişiyor olsa da yasalılık değişmeden kalır.
Türk ulusunu Araplaştırma projesi
Amerikalı ünlü siyaset bilimci Samuel P. Huntington 1996 da yayınlanan kötü şöhretli kitabı -Uygarlıklar Çatışması: Dünya Düzeninin Yeniden-İnşası-nda dünyayı şu dokuz uygarlık kümesi arasında paylaştırır: Batı, Latin Amerika, Afrika, İslami, Çini (Sinic), Hindu, Ortodoks, Budist ve Japon. Huntington a göre dört ülke ise, son tahlilde bu kümelerden birinde yer...
Güney Afrika daki mağarada 170.000 yıllık küllerde bulunan kömürleşmiş parçalar, şimdiye kadar bilinen en eski pişirilmiş kök sebzeleri çıktı. Bulgular, gerçek -paleo diyetin- modern patateslere benzer şekilde karbonhidrat bakımından zengin birçok kavrulmuş sebzeyi içerdiğini gösteriyor. Araştırma lideri Lyn Wadley, Bence insanlar karbonhidratlar ve proteinlerin bir...
Balık, besleyici değeriyle sofraların vazgeçilmezi olması gereken bir gıda iken, insan kaynaklı deniz kirliliği nedeniyle tüketimi artık bilinçli bir yaklaşım gerektiren bir sağlık ikilemine dönüşmüştür. Bu rehberin amacı, balık tüketiminin besleyici yönlerini korurken, denizlerdeki ağır metal kirliliğinin oluşturduğu sağlık risklerine karşı bilinçli bir yaklaşım sunmaktır. Özellikle hamileler, anne karnındaki bebekler (fetüs) ve sinir sistemleri hızla gelişmekte olan çocuklar gibi hassas gruplar için doğru balık seçimi ve tüketim sıklığı hayati önem taşımaktadır. Bu rapor, deniz ürünlerini menünüzden çıkarmadan, güvenli ve sağlıklı bir şekilde tüketmeniz için pratik bilgiler ve uzman önerileri sunmaktadır. ...Devamı.»
Komplo teorileri, önemli toplumsal olayların veya karmaşık durumların arkasında, kötücül emeller güden güçlü aktörlerin gizli planları olduğu varsayımına dayanan açıklama biçimleridir. Bu anlatılar, etrafımızda olup bitenleri, görünürdeki nedenler yerine, bir kimse, kuruluş veya ülkeye karşı gizlice kurulmuş zarar verici bir tuzağın sonucu olarak yorumlar. Temelinde yatan gizlilik, kötü niyet ve organize bir güç varsayımı, bu teorilerin ortak paydasını oluşturur. ...Devamı.»
Günümüz haber akışı ABD-Çin gerilimi, Tayvan Boğazı'ndaki askeri hareketlilik ve AUKUS gibi yeni bölgesel ittifaklarla dolu. Bu manşetler, Hint-Pasifik'in 21. yüzyılın jeopolitik merkez üssü haline geldiğini açıkça gösteriyor. Ancak bu tanıdık başlıkların gölgesinde, bölgenin geleceğini asıl şekillendiren daha derin, şaşırtıcı ve genellikle gözden kaçırılan dinamikler yatıyor. Bu yazının amacı, bu karmaşık jeopolitik satranç tahtasındaki en çarpıcı ve az bilinen altı gerçeği ortaya çıkararak manşetlerin ardındaki güç mimarisini deşifre etmektir. ...Devamı.»
Arjantinli Marksist devrimci Ernesto "Che" Guevara'nın mirası, 20. yüzyılın en çarpıcı kültürel paradokslarından birini temsil eder. Hayatını kapitalist sömürüye karşı silahlı mücadeleye adayan bu figür, ölümünden sonra küresel bir ticari ve kültürel ikona dönüşmüştür. Onun stilize edilmiş yüzü, genellikle apolitik bir isyan sembolü olarak, 20. yüzyılın en çok yeniden üretilen imgelerinden biri haline gelmiş ve devrimci kökenlerinden koparılarak bir tüketim nesnesine evrilmiştir. Bu analiz, Guevara'nın devrimci kimliğinden popüler kültürdeki metalaşmış imgesine uzanan bu çelişkili mirası incelemektedir. ...Devamı.»
2017 yılının en umut veren haberlerinden biriydi. Dünya medyasındaki başlıklar Sierra Leone'nin "barış elmasını" duyuruyordu. Elmasın, dökülen kan ve sefaletle eş anlamlı hale geldiği bu Afrika ülkesinde; bu elmasın getireceği refah, yerel halkın yaşamını iyileştirecekti. Ancak bu medya çılgınlığının ötesinde kazıcılar vardı. Bu çok ağır işi yaparak, elması bulanlar. Kamba Johnbull ve Andrew Saffea, elması bulan beş kişilik grubun en genç üyeleriydi ve sadece ergenlerdi. ...Devamı.»
İngiliz The Guardian gazetesi Türkiye'deki yangınlara ilişkin haberinde Antalya'da çekilen bir fotoğrafa dikkat çekti. Haberde söz konusu kare için, "Türkiye'deki yangınları anlatan fotoğraf" ifadesi kullanıldı. Türkiye'de Antalya ve Muğla’daki orman yangınları uluslararası medya tarafından da anbean takip ediliyor. Yürekleri dağlayan görüntüler sonrası birbiri ardına analiz haberler yapılırken, İngiltere’nin önde gelen gazetelerinden The Guardian, felakete ilişkin dikkat çeken bir kareyi okuyucularıyla paylaştı. ...Devamı.»
The Economist: IŞİD, geçen yılın başlarından bu yana büyük miktarlarda parayı ‘halifeliğinden' dışarı çıkardı. İngiltere'de yayımlanan haftalık The Economist dergisi, Irak ve Suriye’de işgal ettiği toprakların neredeyse tamamını kaybeden IŞİD’in, parasını sözde halifelikten nasıl kaçırdığını yazdı. ‘Tarihteki en zengin terör örgütlerinden biri’ olan IŞİD’in, milyonlarca doları bölge geneline zulaladığını kaydeden The Economist, ‘hawala’ yöntemiyle Irak ve Suriye dışına çıkarılan paranın büyük bir kısmının Türkiye’de bulunduğunun düşünüldüğünü iddia etti. ...Devamı.»
İngiltere'de yayımlanan haftalık Economist dergisi, "Sultanın uzun kolu" başlıklı yazısında, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın Avrupa'daki Türk göçmenler üzerindeki etkisini mercek altına alıyor. Economist, Avrupa'da yaşayan 6 milyondan fazla Türk'ün, Türkiye'nin Avrupa ile ekonomik ve askeri bağlar yüzünden karmaşık olan ilişkilerini daha da karmaşıklaştırdığını belirtiyor. ...Devamı.»
Türkiye'de TV'de AKP ve MHP'ye 317, CHP'ye 45 saat ve HDP'ye ise hiç yer verilmedi… Türkiye'de referandum için geri sayım devam ederken, Demokrasi İçin Birlik (DİB), televizyon yayınlarını inceledi. Buna göre tartışma ve haber programlarında referandumda 'Hayır' oyu verilmesi gerektiğini savunanlara çok az yer veriliyor. HDP ise ekranlarda hiç görünmüyor. ...Devamı.»
AKP’nin kurucu isimlerinden ve ilk Dışişleri Bakanı emekli diplomat Yaşar Yakış, dış politikadan iç siyasete, AKP’nin kuruluşundan bugününe kadar bir dizi konuda çarpıcı açıklamalarda bulundu. 2016 yılında partiden ihraç edilmesini “rahatladım, bu şekilde düşünen insanlarla aynı karede görünmek beni rahatsız eder” sözleriyle yorumlayan Yakış, “Gülen'e yakın olmak, AKP'de kariyer yapmanın etkili yoluydu. ...Devamı.»
ABD’nin köklü gazetelerinden New York Times, Almanya için ‘Nazi benzetmesi’ yapan Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’a kendi ülkesinde özgürlükleri ‘sistematik’ ve ‘utanmazca’ yok ettiğinin hatırlatılması gerektiğini yazdı. ‘Erdoğan’ın ağızları açık bırakan ikiyüzlülüğü’ başlıklı başyazıya, “Erdoğan küstah biri” ifadesiyle başlandı: ...Devamı.»
Erdoğan'ı anlama 'noktasında' yardımcı olacak mini sözlük! Korkusuz yazarı Can Ataklı, Erdoğan’ın siyasi literatüre kazandırdığı kavramları yazdı. Can Ataklı, 140 Journos tarafından derlenen ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın siyaset literatürüne kazandırdığı ve kendisi ile özdeşleşen kavramlardan bir mini sözlüğü köşesine taşıdı. ...Devamı.»
Toplumsal, hukuksal, insanı, vicdanı. Savunduğum bütün değerler ve yurtseverlik anlayışım, tek adam rejimini anayasallaştırmayı hedefleyen referandumda hayır dememi gerektiriyor. Bu tercihin yazdıklarımı bunca zamandır okuyanları şaşırtacağını tabii ki düşünmüyorum. Dahası, bu yanıyla neden açıklama gereği duyduğum merak edilebilir bile. ...Devamı.»
Gazeteci Can Ataklı darbe gecesini aydınlatmaya kararlı. Ataklı yine flaş değerlendirmelerde bulundu. Habertürk TV'de Didem Arslan Yılmaz'ın sunduğu 'Türkiye'nin Nabzı' programında 15 Temmuz darbe girişimi ve eski genelkurmay başkanlarının Meclis Araştırma Komisyonu'na yaptığı açıklamalar tartışıldı. ...Devamı.»
Prof. İlber Ortaylı: Atatürk'ün konumunu tartışanlar var; amatörler ve kasaba çok bilmişleri böyle iddialar ortaya atmayı sever. İddiaların çoğu mantıkla bağdaşmıyor. Ölümünün 78. yılında Mustafa Kemal Atatürk'ün askeri ve siyasi kariyerini köşesine taşıyan tarih profesörü İlber Ortaylı "Türkiye'de ebedi başkomutanının generallik kılıcını alışının 100’üncü yılında, dünyadaki askeri literatürün de öneminin sürekli altını çizdiği Mustafa Kemal Paşa’nın Cihan Harbi’ndeki konumunu tartışanlar var" dedi. ...Devamı.»
Nokta Dergisi, AKP tarafından yalanlanan günlüklerin ikincisini yayımladı. AKP'nin 31 Ağustos'ta yaptığı toplantıdan notlar içerdiği ileri sürülen metinde ilginç bölümler bulunuyor. AKP'nin yüzde 35'in altına düşmesi endişesinin dile getirildiği toplantıda "AKP ruhu zayıfladı", "duygusal vampirlik yaptık" gibi ifadeler kullanılıyor. ...Devamı.»
Nokta dergisi yine gündemi sarsacak bir dosya ile okuyucu karşısına çıktı. Dergide AKP'nin 7 Haziran sonrası yaptığı bir değerlendirme toplantısının tutanakları yayınlandı. Tutanaklarda çarpıcı ifadeler yer aldı. Dergide AKP'de 7 Haziran sonası yapılan bir değerlendirme toplantısının tutanakları olduğu iddia edilen bir metin yayınlandı. AKP'nin beyin takımından önemli isimlerin katıldığı iddia edilen toplantıda partinin son durumuyla ilgili çarpıcı değerlendirmeler ve itiraflar yer aldı. ...Devamı.»
Financial Times'ın ünlü dış politika yazarı David Gardner TBMM'den geçen tezkere için "Erdoğan’ın karmaşık bir hokkabazlığı" dedi. TBMM’nin hükümete sınır ötesine asker gönderme yetkisini veren tezkereyi onaylamasının bazılarınca bir dönüm noktası olarak nitelenirken “net ve açık bir karardan çok Recep Tayyip Erdoğan’ın karmaşık bir hokkabazlığı gibi görünüyor” savlar da dile getiriliyor. ...Devamı.»
Agos, Başbakan'a Hucurat suresini hatırlattı: Ey insanlar! Biz sizi bir erkekle bir dişiden yarattık; sonra da, birbirinizi tanıyasınız diye milletlere ve kabilelere ayırdık. Agos gazetesi bu haftaki manşetine Cumhurbaşkanı adayı Başbakan Tayyip Erdoğan’ın “Benim için neler söylediler. Çıktılar bir tanesi aynı zihniyet. 'Gürcü’dür' diyen oldu. Çıktı bir tanesi afedersin çok daha çirkin şeylerle Ermeni diyen oldu” sözlerine cevap verdi. ...Devamı.»
CNN muhabiri Ivan Watson bu yıl 31 Mayıs’ta, Gezi’nin yapılamayan anmasını görüntülemek için Taksim Meydanı’ndaydı. Canlı yayınının ortasında polisler adamı tartakladı, kendi deyimiyle “kıçını tekmeledi” ve gözaltına aldı. Türkiye’de gazeteciliğin durumunun özeti işte budur. Eğer bu ülkede gazetecilik yapmaya çalışıyorsanız hükümetin size yapacağı muamele benzer olacaktır. ...Devamı.»