A Yorum
  Acilis Sayfasi Yap Sik Kullanilanlara Ekle  

   
A yorum Kurum
iletisim
login
yayin ilkeleri...



yazi dizileri

Yazı karekteri : (+) Büyük | (-) Küçük

Hacı Sadullah

Kategori Kategori: Kültür/Sanat | Yorumlar 0 Yorum | Yazar Yazan: Metin Atamer | 31 Temmuz 2011 10:01:01

Çocukken babam Ankara'dan İzmir'e tatil için götürdüğünde İzmir Kemeraltı diye adlandırılan, Konak meydanından girilen, Vilayet'in yanından uzayan yol üzerindeki çarşı içerisinde Hacı Sadullah Ağa Oteli vardı. Sahibi olan Hacı Sadullah, babamın dayısı olurdu. Aslen Denizlili olan Hacı Sadullah'ın bir de kızkardeşi vardı, Ziynet, otele yakın bir adreste otururdu. Kendisini gördüğüm tarihte çocuk olduğum için hayal meyal hatırlarım. "Hoş geldin Kamil, nassın oğlum" derdi babama.

Aileden olduğumuz için özel bir oda verilirdi bize. Hacı Sadullah Ağa kasanın yanına yaptırmış olduğu sekide bağdaş kurup, katibin hesapladığı gecelik konaklama ücretlerini tahsil ederdi. Hacı Sadullah Ağa ihtiyar olmasına rağmen cüsseli bir insandı.

Bu gün Hacı Sadullah Ağa’dan bahsetmek istiyorum ama babamın dayısı olan Sadullah Ağa’dan değil. Türk sanat musikisinde adı geçen bir kaç Hacı Sadullah Ağa vardır ve Enderun’da aynı adla bir kaç Hacı Sadullah geçmektedir.  Fatih Camiinde görev yapan Hafız Kerim Efendi’nin oğlu 1730 yılında doğar. O tarihte doğan erkek çocuklara ya dedeleri ya da babası adını bebeğin kulağına ezan sesi ile okurlarmış. Bu bebeğin kulağına ‘’Sadullah’’ adını bir sabah namazında okumuşlar. Sadullah, çocukluğunda çok hareketli bir hayat yaşamış.
 
Musiki yanında ok atmayı seven, güreş tutan ve bilhassa savaş oyunlarında matrakçılarla oyun oynamayı çok severmiş.   Sesinin güzelliğinden çok genç yaşta Enderuna alınan Sadullah, kısa zamanda kendini kabul ettirmiş, Arapça ve Farsça ders alarak yeteneği için gerekli olan bilgilere sahip olmayı başarmıştır. Enderunda önce Çavuş daha sonra Müsahibliğe getirilen Sadullah Ağa, III. Selim  zamanında Arabistan’a gönderilmiş, Istanbula geri döndüğünde Haremdeki cariyelere musiki dersleri vermeye başlamıştır.
 
Hacı Sadullah Ağa’nın sözü ve sohbeti, yakışıklığı ile Haremde cariyeler arasında, gözle de olsa bir sahiblenme yarışı başlar. Cariyelerden Mihriban adında bir güzel, Hacı Sadullah Ağa’ya gönlünü kaptırır, fakat bu aşk masalının sonucunun hüsran olacağının bilinmesine rağmen, genç çılgın aşıklar Saray içinde dillere düşerler. Haremi Hümayunun bu tür ilişkileri hoş görü ile karşılayacak bir yapısı olmadığından, III.Selim’in kulağına giden bu dillere destan aşk hikayesini duyan Padişah, çok sevdiği Musahibi Hacı Sadullah Ağa’nın idam edilmesini ferman eder. Bütün Saray tarafından çok sevilen Hacı Sadullah Ağa’yı saklarlar, ve ferman yerine getirilmez. 
 
Hapiste yattığı süreçte Bayati Araban faslını yazarak talebelerine iletir. Bir akşam Padişahın sofrasında yemekten sonra icra edilen bu Bayati- Araban faslını çok seven padişah bestekarın kim olduğunu sorar. Huzurdakiler boyunlarını bükerek ‘’Hacı Sadullah Ağa kulunuz‘’ diye dile getirirler. Verdiği fermandan pişmanlık duyan Padişah, huzurdaki erkanla üzüntülerini paylaşır. ‘’Keşki ferman eylemeseydik böyle güzel bir bestekara için‘’ diye konuşunca, III Selim’in huzurunda bulunanlar sıkılarak padişaha fermanın henüz yerine getirilmediğini söylerler. Padişah fermanı yok sayarak Hacı Sadullah Ağa’yı affeder ve bir köşk vererek cariye Mihriman ile evlenmelerini emir buyurur.  
 
Hacı Sadullah Ağa bu  gelişmeye o kadar çok sevinir ki yazdığı dörtlükle  hayatının bağışlanmasına  şükranlarını şöyle ifade eder:

Padişahım lütfedib mesrur-u şadeyle beni ,
Naümidim, bir nazar kıl bermuradeyle beni ,
Hatırımdan bir nefes gitmez dua-yı devletin,
Sen de ey Kan-ı kerem lutfunla şadeyle beni
 
Padişaha söylenen methiyelerle yazdığı şiirleri besteliyen Hacı Sadullah Ağa’nın bir çok eserinin Osmanlı arşivinden günümüze kadar gelmesi önemlidir. Tanburi Izak, Vardakosta Ahmet Ağa, Hafız Şeyda ve Küçük Ahmet Ağa ile bir çok eser  oluşturulmuş, Tahir Makamında Kar’ı bestelemiştir. Beste, Yürük Semai ve Ağır olarak 27 eseri günümüze kadar gelmiştir.

Nideyim Sahnı Cemen Seyrini Cananım Yok

Bunların içinde bir tanesini çok severim. Hacı Sadullah Ağa’nın eşi Mihriman Hatunu genç yaşta kaybettiği tarihlerde bestelediği bu güzel eserin, dönemin en sevilen şarkısı olmasının yanında, bu güne kadar aynı tadla gelmesi önemlidir. Usul Aksak,  Hicazı Hümayun makamında, Güftesi Enveri’nin olan Hacı Sadullah Efendinin güzel bestesi:

Bir Yanımca Salınır Servi Hıramanım Yok
     
1801 senesinde vefat eden ve bu gün Babamın Dayısı Hacı Sadullah Ağa ile birlikte hatırladığım bu büyük bestekarı, eşi Mihriman Hatunu kaybettikten sonra bestelediği, bu çok güzel eseri, sesine hayran olduğum bir sanatkar ile anmaktayım diye bir sözüm geldi söyledim .





Facebook'ta paylaş   |   Twitter'da paylaş


 | Puan: 10 / 2 Oy | Yazdırılabilir SayfaYazdır

Yorumlar


Henüz Yorum Yazılmamış

Yorum Yazın



KalınİtalikAltçizgiliLink  
Simge Ekle

    

    

    

    







Dünyanın gözü kulağı Ortadoğuda: İran-İsrail gerilimi tırmanıyor.
İsrail, Gazze'de yardım konvoyunu hedef aldı: Biri Avustralyalı 7 kişi öldürüldü
DEVLET-ULUSTAN FEDERASYONA, ekitap
Dünyada altın madenciliği nasıl yapılıyor, kazalar ne kadar yaygın?
Afganistan: Aktivistlerden kadınlar için online dergi

AB, Türkiye'ye verdiği mülteci fonunun nasıl harcandığını öğrenemiyor.
Avustralya Dışişleri Bakanı Wong: Filistin'i tanımaya hazırız.
İngiltere'de polis, silah ruhsatı almak isteyenlerin eşleriyle de mülakat yapmaya başladı.
Beterin beteri var!
Sağ popülistler ilk kez AB Parlamentosu'nun kontrolünü ele geçirebilir…

Yoksulluk sınırı bir yılda 24 bin TL arttı.
Türkiye son 20 yılda faize 563 milyar dolar ödedi
Uber Avustralya'da taksi şoförlerine 178 milyon ABD dolar tazminat ödeyecek
Çin 2024 ekonomi hedeflerini açıkladı
Almanya'daki Türk doktor sayısı 2 bin 600'ü geçti

Fahri Kiamil
İki annenin başlattığı akıllı telefon karşıtı hareket çığ gibi büyüdü
Afganistan'da onlarca arkeolojik alan buldozerle yıkılarak yağmaya açıldı.
Franz Kolschitzky: Viyana Kuşatması'ndan Kalan Kahveleri Değerlendiren Girişimci
Kış güneşi arayan Britanyalıların adresi Türkiye

Dünya tarihini şekillendiren 6 içecek türü
Taş Kağıt Makas Oyunu (Jan Ken Pon)
"DUHOK KONUŞUYOR" ekitap
ENTERNASYONAL
REMZİ RAŞA’YI ANMAK İÇİN

KİBİRLİ GÜÇ ZEHİR - ERDEMLİ BİLİM PANZEHİR
KARARLILIK - KİŞİSEL ALTYAPI
TARİHSEL KİŞİLİK
TARİHSEL İNSAN
SÜREÇ VE TARİHSEL ÖZNE

'Yeşil İslam' Endonezya'yı iklim çöküşünden kurtarabilir mi?
İsviçreli kadınlar AİHM'de görülen iklim değişikliği davasında zafer kazandı.
Yorgun dünya artık yavaş dönüyor
Avustralya’daki dev yosun ormanlarını yapay zekâ koruyor
2023'te sıcaklık rekoru kırıldı

Apple otomobili ABD'de üretime bir adım daha yaklaştı.
Yaşgünün Kutlu Olsun James Webb Uzay Teleskobu
Su ve deterjan olmadan çalışan bir çamaşır makinesi
Akıl okuyabilen robot tasarladılar
Sanal Gerçeklik, Artırılmış Gerçeklik , Metaverse, Sanal Uzay Nedir?

Bilim insanı Matthieu Juncker ekosistemi gözlemlemek için ıssız adada 8 ay tek başına kalacak.
Beynine çip takılan kişinin düşünceleri 25 dakika boyunca okundu.
14 Mart Pi Günü, Günün Kutlu Olsun Pi !
Tüm canlılar için en ideal sıcak
Avustralya’da 350 kişinin konuştuğu yeni bir dil gelişti

2023'te 282 milyon insan açlık yaşadı.
Servet dağılımı adaletsizliği: Türkiye'de %1’lik kesim servetin %40’ını alıyor
BM Raporu: İsrail'in Gazze'ye yönelik saldırısında soykırım suçu iddiası
Doğurganlık oranında 'büyük düşüş': Ülkelerin % 97'sinde nüfusun azalması bekleniyor
Dünya Mutluluk Raporu yayınlandı: Avusturalya listenin 10., Türkiye 98. sırasında yer aldı.

GEÇİTKALE'DEN GELİYORDU...
GENÇ BİR YAZARA BİRKAÇ TAVSİYE
DEĞİŞİYOR, YOKSULLAŞIYOR
“KİRAZ ZAMANI” SERÇELER, KİRAZ AĞACIMIZ, RAZZİA
Enflasyon Rehberi

UCUZ ET
Hesap
---İST
SANDIK
TAKSİ DURAĞI

İskandinav Göçleri ve Vikinglerin Avrupa Üzerindeki Etkisi
Hümanizm Nedir?
Osmanlı’da kahve kültürü, Osmanlı’da kahve isimleri..
Amerika’da Ayrımcı Politikalar ve Siyahi Mücadele Tarihi
Dünyanın İlk Destan Kahramanı: Gılgamış


kose yazarlari En Cok Okunanlar
Son 30 günde en çok okunanlar
En Cok Okunanlar










Basa git