A Yorum
  Acilis Sayfasi Yap Sik Kullanilanlara Ekle  

   
A yorum Kurum
iletisim
login
yayin ilkeleri...



yazi dizileri

Yazı karekteri : (+) Büyük | (-) Küçük

ABD’nin yeni büyük stratejisi

Kategori Kategori: Dünya | Yorumlar 0 Yorum | 26 Mart 2019 11:46:06

Birçoğu, ABD’nin çok aktif olmasına karşın pek başarılı olamadığını, örneğin Ortadoğu’daki savaşlarının art arda gelen başarısızlıklardan ibaret olduğunu düşünmektedir. Ama Thierry Meyssan’a göre ABD, uyumlu bir askeri, ticari ve diplomatik strateji izlemektedir. Kendi hedefleri doğrultusunda sabırla ilerlemekte ve başarıyla taçlanmaktadır. ABD’de, ülkenin Soğuk Savaşın sona ermesinden bu yana bir Büyük Stratejisinin artık olmadığına inanmak gelenek haline gelmiştir.

Büyük Strateji, dayatılmaya çalışılan ve tüm yönetimlerin saygı göstermesi gereken bir dünya vizyonudur. Bu şekilde, eğer belli bir harekat sahnesinde mağlup olunsa da, diğerlerinde sürdürülmekte ve sonuçta zafere ulaşılmaktadır. İkinci Dünya Savaşının sonunda Washington, Büyükelçi George Keenan’ın ünlü diplomatik telgrafında belirlenen yönergeleri izlemeyi tercih etmiştir. SSCB’nin çevrelenmesini (containment) meşrulaştırmak için sözde Sovyet yayılmacılığının tanımlanması söz konusuydu. Gerçekten de, Kore ve Vietnam Savaşlarını kaybetmiş olmasına karşın ABD sonuçta zafere ulaşmıştır.



Dönem içerisinde, özellikle Fransa’da Charles De Gaulle olmak üzere, başkaları olsa da, bir Büyük Stratejiyi düşünmek çok nadiren mümkün olabilmiştir.

Son on sekiz yıl boyunca Washington, zamanla kendisine yeni hedefler saptamayı ve bunlara ulaşmak için yeni taktikler belirlemeyi başarmıştır.

1991-2001: belirsizlik dönemi

25 Aralık 1991’de, Sovyetler Birliği’nin yıkılması sürecinde, Baba Bush’un ABD’si artık rakiplerinin kalmadığını değerlendirdi. Gıyaben muzaffer olan başkan 1 milyon askeri terhis ederek, barış ve refah içerisinde bir dünya tasavvur etti. Kapitalistlerin daha da zenginleşmesi için sermaye transferini serbest bıraktı ve böylece yurttaşlarının da zenginleşeceğine inandı.

Öte yandan kapitalizm bir siyasi proje değil, ama para kazanma yöntemidir. ABD’li büyük şirketler –Federal devlet değil– bunun üzerine Çin Komünist Partisi ile ittifak kurdular (Deng Xiaoping’in ünlü « Güneye yolculuk »’u). Batı’daki düşük katma değerli şirketlerini, işçilerin eğitimsiz olduğu, ama ücretlerin ortalama olarak 20 misli daha az olduğu Çin’e taşıdılar. Batı’nın uzun soluklu sanayisizleştirme süreci böylece başlamış oluyordu.

Büyük Sermaye, ulusötesi işlerini yönetebilmek için, varlıklarını sosyal sorumluluklarından kaçınabileceğini keşfettiği düşük vergi rejimine sahip ülkelere aktardı. Kanun dışı vergi düzeni ve sağladığı gizlilik ile uluslararası ticaret için vazgeçilmez olan bu ülkeler, birden, sessizce yararlandıkları, büyük bir vergi optimizasyonu, hatta bir toplu kaçakçılıkla karşı karşıya kaldılar. Maliyenin ekonomi üzerindeki hükmü böylece başlamış oluyordu.

Askeri strateji

2001 yılında, Savunma Bakanı ve « Süreklilik Hükümeti »nin [1] daimi üyesi Donald Rumsfeld, Güç Dönüşüm Bürosu’nu (Office of Force Transformation) kurar ve bunu Amiral Arthur Cebrowski’ye emanet eder. Daha önce de orduyu bilgisayarla donatan amiral, onun görevlerine de değişiklik getirir.

Sovyet Birliği’nin olmadığı dünya tek kutuplu, yani artık Güvenlik Konseyi tarafından değil ama sadece ABD tarafından yönetilen bir hale dönüştü. Egemenliklerini sürdürmek için, « ateşi bölüştürmeleri », yani insanlığı ikiye bölmeleri gerekiyordu. Bir yanda istikrarlı devletler (G8 üyeleri –Rusya dahil– ve müttefikleri), diğer yanda ise sadece doğal kaynak deposu olarak görülen dünyanın geri kalanı. Washington bu kaynaklara erişimin artık kendisi için yaşamsal öneme sahip olmadığını, ama sadece kendisi üzerinden istikrarlı devletlerin erişimine açık olması gerektiğini düşünüyordu. Bundan böyle, dünyanın bir numaralı gücünün iradesine karşı bir gün kimsenin karşı çıkamaması ve onsuz da yapamaması için, bu doğal kaynak deposundaki tüm devlet yapılarının önlem olarak yıkılması gerekiyordu [2].

Bu strateji kesintisiz olarak uygulamaya konulmuştur. Genişletilmiş Ortadoğu’da (Afganistan, Irak, Lübnan, Libya, Suriye, Yemen) başlatılmıştır. Bununla birlikte, Dışişleri Bakanı Hillary Clinton tarafından duyurulanın (Pivot to Asia) aksine, Çin’in kaydettiği askeri gelişmeler nedeniyle Uzak Doğu’ya olmasa da, Karayipler Körfezi’ne (Venezüella, Nikaragua) yayılmıştır.

Diplomatik Strateji

2012 yılında, Başkan Barack Obama Cumhuriyetçi Parti’nin nakaratını yeniden ele almış ve petrol ve kaya gazının hidrolik kırılma ile çıkarılması konusunu ulusal öncelik haline getirir. ABD birkaç yıl içinde yatırımlarını çoğaltır ve uluslararası ilişkilerdeki paradigmaları alt üst ederek dünyanın bir numaralı hidrokarbür üreticisi haline gelir. 2018 yılında, Sentry İnternational adlı petrol yan sanayi şirketinin eski müdürü Mike Pompeo, önce CİA başkanı, ardından da Dışişleri Bakanı olur. Enerji Kaynakları Bürosu’nu (Bureau of Energy Resources) kurar ve onu Francis Fannon’a emanet eder. Bu kurum, Güç Dönüşüm Bürosu’nun Pentagon için taşıdığı öneme sahiptir. Tamamen küresel hidrokarbür piyasasının denetiminin ele alınmasına yönelik bir siyaset uygular [3]. Özgür ve Açık Hint-Pasifik (Free and Open İndo-Pacific) bölgesi gibi yeni bir tür ittifak tasarlar. Quad tarzı askeri blokların kurulması değil, ama bu ittifakların enerji kaynaklarına erişimin teminatı üzerine kurulu ekonomik kalkınma hedefleri çevresinde örgütlenmesi söz konusuydu.

Bu kavram Rumsfeld/Cebrowski stratejisiyle bütünleşmektedir: dünyanın geri kalanındaki hidrokarbürlerin ele geçirilmesi değil (Washington’un artık buna hiç ihtiyacı yoktur), ama kalkınmak için bunları kimin alabileceğinin ve kimin bundan mahrum bırakılacağının belirlenmesi söz konusudur. Rockfeller’lerin ve Roma Kulübü’nün 1960’lı yıllardan beri, ardından da Başkan Yardımcısı Dick Cheney’in Ulusal Enerji Politikasını Geliştirilme Grubu’nun (National Energy Policy Development Group) teşvik ettiği petrolün seyrekleştirilmesi doktrininden topyekun bir kopuştur bu. Artık ABD petrolün sadece ortadan kalkmadığını değil, ama talebin büyük boyutta artmasına karşın, insanlığın en az bir yüzyıl yetecek kadar buna sahip olacağını tahmin etmektedir.

Pompeo, farklı ve çeşitli gerekçelerle önce İran’ın, ardından da Venezüella’nın dünya petrol piyasasına erişimini engellemiş ve son olarak da keşfedilen sahaların işletilmesini engellemek için askeri birliklerini Suriye’nin Doğusundan geri çekmemeye karar vermiştir. Eş zamanlı olarak, Rusların Nord Stream 2 doğalgaz boru hattından vazgeçmesi için Avrupa Birliği ve Turkish Stream’den vazgeçmesi için de Türkiye üzerinde baskı kurmaktadır.

Ticari strateji

2017 yılında Başkan Donald Trump, ABD’den Asya ve Avrupa Birliği’ne taşınan istihdamın bir bölümünü ülkeye geri çekme girişiminde bulunur. Solcu ekonomist Peter Navarro’nun [4] önerilerine dayanarak, Transpasifik İşbirliği’ne son verir ve Kuzey Amerika serbest ticaret anlaşmasını yeniden müzakere eder. Aynı zamanda, Alman arabaları ve Çin ürünlerinin birçoğu üzerinde kısıtlayıcı gümrük vergileri koyar. Hepsini sermayenin ülkeye geri dönüşünü teşvik eden bir vergi reformuyla tamamlar. Bu siyaset daha şimdiden ticaret dengesinin düzelmesini ve istihdamın artmasını sağlamıştır.

Düzenek artık askeri, ekonomik ve diplomatik planda tamamlanmış durumdadır. Her bir kanat birbiri üzerine eklemlenmiştir. Her biri üzerine düşen görevi bilmektedir.

Bu yeni Büyük Stratejinin başat gücü, dünyanın geri kalanındaki seçkinler tarafından anlaşılmamış olmasındadır. Dolayısıyla Washington, Donald Trump’ın bilinçli olarak yürüttüğü kaotik iletişimiyle pekiştirilen sürpriz etkisine sahiptir. Başkanlığın tweetleri yerine somut gerçekler dikkate alındığında, Clinton ve Obama’nın belirsiz çifte dönemleri sonrasında ABD’nin kaydettiği ilerleme kolayca tespit edilebilir.

Thierry Meyssan

Çeviri : Osman Soysal | voltairenet.org


[1] Süreklilik Hükümeti, Başkan Eisenhower tarafından Soğuk Savaş boyunca yaratılan ve halen de faaliyette olan bir ABD oluşumudur. Görevi, yürütmenin boşluğa düşmesi durumunda, yani bir nükleer savaş sırasında başkanın, başkan yardımcısının ve meclis başkanlarının ölümü durumunda devleti sürekliliğini sağlamaktır. Çok önemli imkanlara sahip olmasına karşın, tam bileşimi ilke olarak gizli tutulmaktadır.

[2] Bu strateji Cebrowski’nin yardımcısı Thomas Barnett tarafından kamuoyuna açıklanmıştır, Thomas Barnett. The Pentagon’s New Map, Thomas P. M. Barnett, Putnam Publishing Group, 2004.

[3] “Mike Pompeo Address at CERAWeek”, by Mike Pompeo, Voltaire Network, 12 March 2019.

[4] Death by China, Peter Navarro, Pearson, 2011. Crouching Tiger: What China’s Militarism Means for the World, Prometheus Books, 2015.



Facebook'ta paylaş   |   Twitter'da paylaş


 | Puan: Henüz oy verilmedi / 0 Oy | Yazdırılabilir SayfaYazdır

Yorumlar


Henüz Yorum Yazılmamış

Yorum Yazın



KalınİtalikAltçizgiliLink  
Simge Ekle

    

    

    

    







Erişim engeli sonrası X'te Ekrem İmamoğlu akımı
Papa Françesko yaşamını yitirdi.
Yunanistan Türk yatırımcıların adalara ilgisinden endişeli
Avrupa Konseyi Parlamenter Meclisi'den Avrupa'ya İmamoğlu ile dayanışma çağrısı
Yüzlerce öğrenciden ABD'yi terk etmeleri istendi.

Hindistan-Pakistan Savaşı Senaryosu
Hindistan - Yeni Zelanda: Sessiz ama Kritik Bir Ortaklık
Gazze'de gıda stokları tükendi: Açlık krizi derinleşiyor
Suriye nasıl kutsallaştırıldı? Suriyeliler umutlu olabilir mi?
Penguen ve foklara da vergi uygulaması…

Trump: Çin'den ithal edilen mallara uygulanan gümrük vergisi oranı % 125'e çıkarılacak
Trump yeni gümrük vergisi tarifelerini açıkladı.
Avrupa’nın en az et yiyen ülkesi Türkiye: Fiyatlar 5 yılda % 1230 arttı!
Türkiye'de ekonomi bir kez daha belirsizlik döneminde
ABD-Çin hattında ticaret savaşı: “Soğuk Savaş’tan beri görülmemiş bir rekabet”

Avrupa gözünü ABD'li akademisyenlere dikti.
Türkiye'de Covid-19 salgını yaşam süresini azalttı.
Uzmanlar uyardı: "Uzun yaşayanlardan tavsiye almayın"
Fahri Kiamil
İki annenin başlattığı akıllı telefon karşıtı hareket çığ gibi büyüdü

JAK İHMALYAN'DAN: “RESİM ANLAYIŞIM”
Jak İhmalyan sergisi İstanbul'da
MADELEİNE RİFFAUD, 1924-2024
KOLLEKTİF OYNAMALI KAZANMAK İÇİN
Oxford Sözlüğü yılın kelimesini seçti: Beyin çürümesi

Yapay Zeka Felsefesi
Tutunarak kalmak mı? Bulanmadan donmadan akmak mı?
Tokyo’dan Hasanlar’a, Kudüs’te bir mahkemeden bizim buralara…
“KADERİMİZ DIŞARDAN YAZILAMAZ - DIŞARI KADERİ BELİRLEYEMEZ…”
Niyetime İlham

Dünyanın hareket halindeki en eski buzdağlarından biri yaban hayatı cenneti ile çarpışabilir
Yarasaların azalmasıyla bebek ölümlerinin ilişkili olduğu ortaya çıktı.
AB İklim İzleme Servisi: 2024 yazı kaydedilen en sıcak yaz oldu.
Akdeniz'deki yaşam yok oluşun eşiğine gelmiş.
Su üzerindeki iklim değişikliği baskısı Türkiye'yi su fakiri olmaya sürüklüyor.

Çin, HDMI ve DisplayPort alternatifini piyasaya sürdü.
Telefonlar depremi 30 saniye önce bildirdi…
Çin'den gövde gösterisi: Yarı maratonda robotlar insanlarla yarıştı…
Çin'in 10 yıllık yüksek teknoloji planı nasıl işledi?
Devrimsel Bir Teknoloji: Kaykay Şasi

NASA'nın en kuvvetli teleskobu, evrendeki beklenmedik gelişmeyi ortaya koydu.
İncil'de sözü edilen mistik ağaç 1000 yıllık tohumla yeniden yetiştirildi.
Karıncaların 66 milyon yıldır tarım yaptığı ortaya çıktı.
Antik Mısır'daki popüler masa oyununun şaşırtıcı kökenleri ortaya çıktı.
At binmenin kökenine dair ezber bozuldu.

AP'den Türkiye'ye sert mesaj: Kriterler müzakere edilemez
Af Örgütü: Türkiye'de yargıya müdahale derinleşti
"Türkiye'de gazeteciler baskı ve yıldırma ile karşı karşıya"
Uluslararası Şeffaflık Örgütü tarafından 2024 yılı yolsuzluk algı endeksi açıklandı!
Türkiye OECD’de gelir eşitsizliğinin en yüksek olduğu 4. ülke

Bu sistemdeki bir kusur değil, sistemin kendisi
Post-truth dünyada adalet nedir?
1919-1922'de Bir Mayıs’lar, Gösteriler, Yürüyüşler
Türkiye halkı otokrasiye direniyor. Sessizlikten daha fazlasını hak ediyorlar.
Kakao Endüstrisinde Çocuk İşçiliği: Tadı Kadar Tatlı Değil

KURBANIM BUGÜN
KAZ DAĞI
GÜNÜN HABERİ
NE İSEN O
KILAVUZ KARGA

Mimar Sinan: Bir Dehanın Yükselişi ve Osmanlı Mimarisinin Zirvesi
İskandinav Göçleri ve Vikinglerin Avrupa Üzerindeki Etkisi
Hümanizm Nedir?
Osmanlı’da kahve kültürü, Osmanlı’da kahve isimleri..
Amerika’da Ayrımcı Politikalar ve Siyahi Mücadele Tarihi


kose yazarlari En Cok Okunanlar
Son 30 günde en çok okunanlar
En Cok Okunanlar










Basa git