A Yorum
  Acilis Sayfasi Yap Sik Kullanilanlara Ekle  

   
A yorum Kurum
iletisim
login
yayin ilkeleri...



yazi dizileri

Yazı karekteri : (+) Büyük | (-) Küçük

Laik, antilaik sürtüşmesi...

Kategori Kategori: Dünya | Yorumlar 0 Yorum | Yazar Yazan: A Yorum | 21 Nisan 2008 11:23:41

Laik antilaik çatışması yalnızca Türkiye'de değil İsrail'e bakın... Dinci kesim hop oturup hop kalkıyor, ölüm tehditleri ve laiklere savaş ilanları yapılıyor. İki hafta kadar önce İsrail'in gündemi ülkenin güneyine atılan füzeler, Hamas - İsrail çatışmaları, İsrail - Filistin barış süreci gibi normal seyrinde gidiyor iken...

Tam Pesah öncesi, Kudüs'teki mahkemenin kadın yargıcının verdiği karar manşetlere oturdu.

Yargıç geçen Pesah'tan kalma ve birkaç işyerine, Pesah'ta tüketilmesi yasak ürünler sattıkları gerekçesiyle kesilen cezalara karşı açılan davada, hükmünü vermişti: "Bu ürünlerin satılması aleni olarak, halka açık yerlerde yapılmadığı sürece yasayı ihlal anlamına gelmiyor."

Karar, İsrailli laikleri zafer kazandırmışçasına sevindirdi; ülkenin aşırı dindar kesimini de hop oturup hop kaldırdı...


HAMURSUZ BAYRAMI NE?
Aslında Pesah, yani Hamursuz, bir oruç dönemi değil. Aksine ailelerin çoluk çocuk bir araya geldiği, Mısır'da Firavun esaretinden kurtuluş öykülerinin yeni nesillere aktarıldığı, özenle kurulmuş sofralarda şarapla kurban eti dâhil birçok gıdanın rahatlıkla tüketildiği bir bayram süreci.

MAYALI YİYECEK YASAK
Ne var ki, dine sıkı sıkıya bağlı biriyseniz veya "Dinin kurallarına da uyayım" diyenlerdenseniz, evinize mayalı bir şeyler girmeyecek; asla Hametz tüketmeyeceksiniz...

Onun yerine su ve hamurdan mürekkep, maya katılmamış, bir tür diyet kraker tadında, özel üretilmiş ince dilim Matza ile idare edeceksiniz. Pesah'ın olmazsa olmaz kuralı bu.

Koyu dindar Yahudiler, bayram süresince Hametz yeme düşüncesini bırakın, görmekten yana bile değiller. Hatta öyle ki, dinen çalışılması yasak olan Cumartesi gününü, yani Şabat'ı ihlal edip haftada 7 gün, 24 saat açık kalan süpermarket zincirleri bile bu dini baskının altında.

MAYALI ÜRÜNLER YAKILIYOR
Ya dindar mahallelerdeki şubelerinde mayalı ürünleri tümüyle ortadan kaldırıyor veya diğer yerlerde de bu tür ürünlerin üzerini örterek, gözlerden saklama yolunu seçiyorlar.

Dindar toplum ise ne evlerinde, ne ceplerinde Hametz kırıntısı bırakıyor, tüm mayalı ürünlerini bir gün öncesi yakıyor, daha önce mayalı ürün değmiş kap kacaklarını özel yöntemlerle, yani altı sürekli yanan, kaynayan kazanlarda temizletme yoluna gidiyor.

MAHKEME KARARI SAVAŞ ÇIKARTTI
Böyle bir Pesah geleneği yaşatılıyor iken, Pesah'ın özüne tümüyle aykırı sayılan mahkeme kararı, dini anlamda ülkeyi içeride bir başka savaşın eşiğine taşımış bulunuyor: Hametz ve Matza taraftarlarının savaşına. İsrail'in Aşkenazi Hahambaşı Yona Metzger, Pesah'taki Hametz yeme yasağının adli yoruma açık olmadığı görüşünde. Hahambaşı, İsrail mahkemelerini Yahudi yasalarının gereklerini iyi değerlendirememekle suçluyor ve kinayeli bir dille ekliyor: "Eğer bir İsrail mahkemesi yabancı bir mahkemeymiş gibi karar veriyor ve Hametz'in yasaklanmasının gereğini anlamıyorsa, o zaman en iyisi bir Yahudi kararı alması için Lahey'deki Uluslararası Adalet Divanı'na başvurmak."


Dinci kesimin temsilcilerinden Hametz yemenin ölüm ve aforozla cezalandırılacak bir günah olduğu sesleri yükseliyor.

KOALİSYON BİLE SALLANIYOR
Kararın yarattığı gerginlik, dinci Şas partisinin içinde bulunduğu iktidar koalisyonunu da etkiliyor. Şas, İsrail-Filistin barış görüşmeleri sürecinde Kudüs'ün de gündemde olmasına karşı çıkan görüşleriyle biliniyor.

"Kudüs varsa görüşmelerde, ben koalisyonda yokum" diyen Şas partisi, hükümetle aralarının bozulması pahasına, Hametz serbestisiyle mücadelede kararlı olduğunu söylüyor.

Şas Partisi Başkanı, Başbakan Yardımcısı Eliyahu Yisai, mahkemenin kararını "İsrail'in Yahudi kimliğine sürülmüş kara bir leke" diye tanımlıyor.

MECLİS'DE ÖZEL OTURUM YAPILDI 
Meclis özel oturumla toplandı, bir sonuca varamadıysa da Yahudi kimliği üzerine renkli tartışmalara sahne oldu. Ne meclis, ne de son çare olarak görülen İsrail başsavcısının yorumu dindar kesimin beklentilerine cevap vermeyince, ülkenin Haredim adı verilen koyu dindar toplumu, konuyu kendi silahlarıyla ele almaya hazırlanıyor şimdilerde.

Kudüs'ün dindar mahallelerinin duvarları "Savaşa hazır olun" afişleriyle donanıyor; Pesah'ta Hametz tüketimi serbestisine karşı toplu protestolara hazırlanılıyor.

Tehdit kampanyası : Aşırı dindar Yahudi toplumunun bir kolu, Hametz satacaklara uyarılar postalamakla meşgul. "Pesah süresince Hametz satmayı planladığınıza dair söylentiler duyduk. Bu sapkınlığın, hele kutsal kentte, cezasız kalmayacağından eminiz" sözlerinin yer aldığı tehdit mektupları, hâlihazırda 60'a yakın lokanta ve yiyecek satan işyeri sahibinin elinde.

Geçen yıl Pesah'ta, bir kaç yerde mayalı ürün satılıyor diye trafiği birbirine katan, çöp tenekelerini ateşe veren, kendilerine engel olmak isteyen polise taşlarla saldıran aşırı dindarların taşkınlıkları hatırlandığında, tehditlerin pek de yabana atılır bir tarafı yok.

Bugüne dek Pesah yasakları nedeniyle özellikle laik kesimlerin "aşk-nefret" ikilemi içinde andıkları yedi günlük Pesah Bayramı'na İsrail, Cumartesi akşamından başlayarak giriyor.

Aynı çevrelerin "Pesah'ta Hametz Serbest! Laik Devrim!" sloganları, karşıt kesimin "Fazla sevinmeyin, gelecek yıl bir Pesah daha var. O zaman daha hazırlıklı olacağız" sözleriyle karşılık bulsa da 2008, dini kuralların ağırlığının hissedildiği toplumda, bir işaret taşı olarak çoktan yerini aldı bile.

(Kaynak: BBC)

 

 

Facebook'ta paylaş   |   Twitter'da paylaş


 | Puan: Henüz oy verilmedi / 0 Oy | Yazdırılabilir SayfaYazdır

Yorumlar


Henüz Yorum Yazılmamış

Yorum Yazın



KalınİtalikAltçizgiliLink  
Simge Ekle

    

    

    

    







Erdoğan'ın tek hedefi iktidarını korumak…
İşçiyi Bırak Kutlasın
Erişim engeli sonrası X'te Ekrem İmamoğlu akımı
Papa Françesko yaşamını yitirdi.
Yunanistan Türk yatırımcıların adalara ilgisinden endişeli

Nepal, Bangladeş ve Sri Lanka’da halk liderleri devirdi.
Trump’ın yanıltıcı iddiaları!
Bir pedofil MAGA'yı nasıl bozdu?
ABD’nin Venezuela hedefi ne?
Avustralya İran'ı antisemit saldırılar düzenlemekle suçlayarak büyükelçisini sınır dışı etti.

Türkiye'de yoksulluk sınırı 88 bin liraya dayandı.
KKM'nin ülkeye maliyeti ne kadar oldu?
ABD'de gümrük gelirlerindeki artış, Temmuz'da rekor harcamalarla yükselen bütçe açığını frenleyemedi…
Çin yapay zekayla “yumuşak gücünü” artırıyor.
Avrupa nasıl Çin'le ABD'nin arasında kaldı?

Cilt kanseri oranında dünyada başı çeken Avustralya'da güneş kremi skandalı.
Dünya Sağlık Örgütü: '7 Ağustos'ta Türkiye'de maymun çiçeği tespit edildi'
Yeni Zelanda'dan yeni turist politikası…
Dünyanın en eğlenceli 40 ülkesi seçildi.
Dedikodu neden toplumda 'olumlu' bir rol oynar?

Osman Hamdi Bey’i bilmeyen varsa bile herhalde Kaplumbağa Terbiyecisi’ni bilmeyen yoktur ya “Mihrap” tablosu...
JAK İHMALYAN'DAN: “RESİM ANLAYIŞIM”
Jak İhmalyan sergisi İstanbul'da
MADELEİNE RİFFAUD, 1924-2024
KOLLEKTİF OYNAMALI KAZANMAK İÇİN

KE.KE.ME. (KKM)
Yapay Zeka Felsefesi
Tutunarak kalmak mı? Bulanmadan donmadan akmak mı?
Tokyo’dan Hasanlar’a, Kudüs’te bir mahkemeden bizim buralara…
“KADERİMİZ DIŞARDAN YAZILAMAZ - DIŞARI KADERİ BELİRLEYEMEZ…”

Yeryüzünü fırına çeviren atmosfer olayı: Isı kubbesi
Dünyanın hareket halindeki en eski buzdağlarından biri yaban hayatı cenneti ile çarpışabilir
Yarasaların azalmasıyla bebek ölümlerinin ilişkili olduğu ortaya çıktı.
AB İklim İzleme Servisi: 2024 yazı kaydedilen en sıcak yaz oldu.
Akdeniz'deki yaşam yok oluşun eşiğine gelmiş.

WhoFi: Wi-Fi sinyaliyle kimlik tespiti dönemi başlıyor.
500 yıllık Da Vinci çizimi sessiz drone teknolojisine ilham verdi.
Çin, HDMI ve DisplayPort alternatifini piyasaya sürdü.
Telefonlar depremi 30 saniye önce bildirdi…
Çin'den gövde gösterisi: Yarı maratonda robotlar insanlarla yarıştı…

Amerika kıtasında 'olmaması gereken' yeni bir insan türü keşfedildi: Checua nedir? Türkler ile bağlantıları var mı?
NASA'nın en kuvvetli teleskobu, evrendeki beklenmedik gelişmeyi ortaya koydu.
İncil'de sözü edilen mistik ağaç 1000 yıllık tohumla yeniden yetiştirildi.
Karıncaların 66 milyon yıldır tarım yaptığı ortaya çıktı.
Antik Mısır'daki popüler masa oyununun şaşırtıcı kökenleri ortaya çıktı.

Türkiye’de üniversite mezunlarının geliri Avrupa’nın en düşük seviyesinde…
Gerçek işsizlik yüzde 29,6!
Türkiye’de tek kişilik
UNICEF raporunda Türkiye'deki çocuklar son sıralarda
AP'den Türkiye'ye sert mesaj: Kriterler müzakere edilemez

KISA KESİLMİŞLER, AĞUSTOS 2025
ÖZERK, FEDERAL, KONFEDERAL
MÜNİH, 30 EYLÜL
DİL DEMİŞKEN
BABAM

Kayyum
BU VATAN
HAFIZA-İ BEŞER
AMEN...
BASTİLLE

Mimar Sinan: Bir Dehanın Yükselişi ve Osmanlı Mimarisinin Zirvesi
İskandinav Göçleri ve Vikinglerin Avrupa Üzerindeki Etkisi
Hümanizm Nedir?
Osmanlı’da kahve kültürü, Osmanlı’da kahve isimleri..
Amerika’da Ayrımcı Politikalar ve Siyahi Mücadele Tarihi


kose yazarlari En Cok Okunanlar
Son 30 günde en çok okunanlar
En Cok Okunanlar










Basa git