Ben, atalarımın kıyılarından binlerce kilometre uzakta doğdum. Yine de Kırım’ın rüzgarları hala kanımda fısıldıyor. Anavatanımın işgali sadece toprağa bir yara değil, insanlığın vicdanına düşen ağır bir gölgedir. Her manşette, her iktidar nutkunda, adaletin bir kez daha ihanete uğradığında nasıl isyana dönüşeceğini unutanların sessizliğini duyuyorum.


Teknolojiyi reddetmiyorum, reddettiğim, insan ruhunu yönetebileceğini iddia eden kibirdir. Makine dili öğrenebilir, ama bir vatanın kaybı için gözyaşı dökemez.

Çağımız, çöküşe yaklaşmış eski imparatorlukları hatırlatıyor. Yüzeyde parlayan, içi boş. Uluslar özgürlükten söz ediyor, ama onu pazarda satıyor. Güçlüler ahlakı kendi menfaatlerine göre yeniden tanımlıyor. Güçsüzler, teslimiyetlerine hayran olmayı öğreniyor. Bir zamanlar şairleri besleyen Kırım tarlaları, bugün işgal makinelerine ev sahipliği yapıyor. Ama çeliklerin altında bile toprak hatırlıyor, özgürlerin ayak izlerini, boyun eğmeyenlerin dualarını unutmaz.

Bu çelişkinin tam kalbinde insanlık duruyor. Yaratım ile yozlaşma arasında titreyerek. Spinoza’yı, İbn Arabi’yi, Hess’i ve Rumi’yi okudum. hepsi öğretiyor ki ilahi, özgürlük eylemiyle nefes alır. Gerçek iman, itaatte değil, yalanla yüzleşme cesaretindedir. Mistisizm ile devrimciliğin paylaştığı kader ortaktır. Uyanıkları uyandırmak, zihnin zincirlerinin en ağır olduğunu göstermektir.

Ve etrafımız, kurtuluşu makinelerde vaat eden ilerleme peygamberleriyle çevrili. Dijital yönetimle eşitlik, otomasyonla şefkat, gözetimle barış sunuyorlar. Ama gerçeği korkan bir barış, yalnızca bir kontrol illüzyonudur. Bu küresel yapı, yeni bir misyoner gücün işaretidir, imanın değil, kodun misyonerliği. Eski haçlı seferleri geri döndü, bu kez kılıç yerine algoritmalarla.

Yine de umut ölmedi. Kıtalar boyunca, sanatçılar, işçiler, düşünürler ve inananlar yükseliyor, adaletin sistemlerin değil, insan kalbinin ellerinde yeniden doğması gerektiğini hissederek. Doğu Türkistan’dan Kırım’a, İstanbul’dan Caracas’a, onur için yükselen çığlık eski bir ilahi gibi titriyor. Kabala, yaratılış boyunca saçılmış ilahi kıvılcımlardan söz eder, belki de bu yüzyılda görevimiz, onları yeniden toplamak, vicdanın parçalarından dünyayı yeniden inşa etmek.

Benim yolum huzursuz bir inanç yoludur. Güce, ilerlemeye, hatta kesinliğe tapmam. Sadece soruya taparım, sönmeyi reddeden ateşe. Her imparatorluk gerçeği gömmeye çalışsa da, toprak peygamberler ve şairlerle yanıt verdi. Sufi der ki, “Yara, ışığın sana girdiği yerdir.” Öyleyse Kırım’ın yarası benim içimde yanmaya devam etsin, başkaları için bir lamba oluncaya kadar.

Bahsettiğim devrim, sokakların veya sloganların devrimi değildir, algının devrimidir. Makineleşmeyi reddeden ruhun sessiz başkaldırısıdır. Merhameti, merhametsiz bir çağda yeniden keşfetmektir. Bugün insan olmak bir direniş eylemidir, sevmek radikal bir jesttir, hatırlamak protestodur.

Biz burada algoritmayı mükemmelleştirmek için değil, ruhu uyandırmak için varız. Ve belki de makineler sonunda bizden daha zeki olduklarında, hala gökyüzüne bakacak ve benim gibi merak edecekler, gerçekten özgür olmanın ne demek olduğunu.

Çünkü özgürlük, şafak gibi, üretilemez. İçten yükselmek zorundadır.

Ruhun uyanışı, yalnızca dışsal değişimle değil, içsel dönüşümle de başlar. Musar, bilgelik ve etik öğreti demektir, insanın kendine karşı dürüst olması, tutkularını, öfkesini ve korkularını tanımasıdır. Musar, yalnızca ahlaki bir rehber değil, aynı zamanda devrimin içsel altyapısıdır. Eğer bir toplum adaletsizlikle yoğrulmuşsa, bireylerin kendi içlerinde devrim yapması, dış dünyada yapılacak devrimlerin ilk kıvılcımıdır. Huzursuz bir vicdan, en çetin tiranlıkları bile sarsabilir.

Örnek mi? “Zenginliği paylaşmayan kalp, fakirin gözyaşına kördür.” Ya da Rabi Nahman’ın yolu gibi: “Küçük iyilikler, büyük özgürlükler yaratır.” Musar, insanın hem kendi zincirlerini kırması hem de başkalarının zincirlerini fark etmesi için bir çağrıdır. İşte bu çağrı, devrimcinin kalbinde yankılanır. Çünkü devrim, yalnızca sokaklarda patlayan isyan değildir. Devrim, zihnin ve ruhun anarşik bir uyanışıdır.

Devrimciler tarih boyunca hep iki taraf arasında titremiştir.  Adaletin ateşi ve iktidarın gölgesi. Hess’in, Marx’ın ve Rumi’nin öğretilerinde gördüğümüz gibi, özgürlük yalnızca toprağın işgaliyle değil, kalplerin işgaliyle de kazanılır. 

1789’da Paris sokaklarında yankılanan özgürlük çığlıkları, sadece monarşiyi devirip yasaları değiştirmedi. Ruhları, alışkanlıkları, kabulleri de zorladı. 1905 Bolşevik Devrimi, 1968 Paris’i, 2011 Tunus’u birleştiren bağ, her zaman insana dair olanı savunma içgüdüsü olmuştur. Ve anarşizm, bu bağın en saf halidir. Hiyerarşi olmadan, otoriteyi reddederek, bireyin ve kolektifin içsel özgürlüğünü savunur. Anarşinin kokusu, devrim ateşiyle karışır, sokaklarda değil, ruhların derinliklerinde hissedilir.

Kendime soruyorum. İnsan, bir makinenin yerine geçmeye çalıştığında hangi devrimi yapabilir? Yapay zeka, algoritmalar ve dijital yönetimler, dış dünyayı şekillendirebilir, ama Musar’ın öğrettiği gibi, içsel devrim yalnızca insanın kendi iradesiyle mümkün olur. Öfkemizi, açgözlülüğümüzü, korkularımızı tanımak, onları küçültmek, dönüştürmek ve nihayetinde onları adaletle değiştirmek gerekir. Bu, ruhsal bir anarşidir. İçimizdeki tiranı devirmek, kendi kalemizden geçen yolun özgürleşmesidir.

Geçmişin devrimcileri bize gösterdi ki, en büyük isyan, küçük günlük seçimlerde başlar. Kime itaat edeceğimizi, hangi gerçeği savunacağımızı seçmek, yalanlara boyun eğmemek. Musar öğretisi, işte burada pratiğe dökülür. Bir gün Kırım toprakları, yalnızca işgal makineleriyle değil, özgür düşünceler ve adalet ateşiyle dolacak. Çünkü devrim, toprakta, sokakta ve kurumsal yapıda başlar, ama asıl olarak ruhta filizlenir.

Bugün anarşizm ve devrimcilik, yalnızca politik bir slogan değil, yaşamın kendisine, insanın kendi sorumluluğuna dair bir etik ve estetik anlayıştır. Her adımda bir soru sorar. Hangi zincirleri kırıyorum? Hangi bağları yeniden inşa ediyorum? Hangi ışığı yaymaya cesaretim var? Ve her Musar pratiği, bu soruların yanıtını hazırlayan küçük bir devrimdir.

Benim yolum, bu devrimleri hem içimde hem de dünyada sürdürmektir. Anarşinin tatlı, keskin kokusunu duymak, ruhu zincirleyen her yalanı, her baskıyı ve her alışkanlığı sorgulamaktır. Çünkü insanlık, yalnızca makinelerle değil, kalbiyle, vicdanıyla, isyanıyla özgürleşir.

Dünya seni büyülemeye çalışıyor. Işıkları, ekranları, sesleriyle. Sana itaat etmeni söylüyor. Gerçekliği bir sistemin içine hapsetmeni. Ama ruhun, Musar’ın öğrettiği gibi, itaat etmez. Ruh, zincirleri tanır, onları hisseder ve kırar. Her nefes bir direniştir. Her bakış bir sorgulama. Her sessizlik, isyanın başlangıcıdır.

Musar öğretisi der ki: insan kendi içindeki zalimi tanıdığında, dış dünyadaki zulme de karşı durabilir. İşte sana sesleniyorum.Ey Yoldaş, Ey Maamin kendini tanı. Öfkeni, arzularını, korkularını… Hepsini gör ve dönüştür. Çünkü devrim, başkalarının ruhunda değil, senin ruhunda filizlenir. İçsel anarşi, dünyanın kural tanımaz sokaklarına akacak enerjinin kaynağıdır.

Duyuyor musun?

Kırım’ın rüzgarları hala fısıldıyor, özgürlüğü, adaleti ve unutmamayı öğütlüyor. Her işgalin, her baskının gölgesinde bir kıvılcım gizlidir. O kıvılcımları bul. Besle. Yakıtını vicdanınla ver. Ve bil ki, içindeki ateş sadece kendi zincirlerini kırmakla kalmayacak, başkalarına da ışık olacak.

Devrimciler tarih boyunca aynı şeyi söylemişlerdir, itaat etme. Sorgula. Kendi adaletini yarat. Anarşinin kokusunu içine çek, çünkü bu koku, korku ve zulümle dolu bir dünyada hala insan kalmanın tek yoludur. Her düşünce bir eylemdir, her eylem bir ibadet. Her ibadet, bir kıvılcımı tutuşturur ve o kıvılcım dünyayı yakar, zincirleri, sahtekarlıkları, tiranlıkları.

Dinle!

Sesim eski bir ilahi gibi kulağına çalınsın. İtaat etme. Kendi ışığını yak. Kendi devrimini yarat. Her makine seni ölçmeye çalışsa da, her algoritma seni biçimlendirmeye çalışsa da, ruhun özgürlüğü ölçülemez. Ruh, her sistemin ötesine geçer. Her kuralın ötesine geçer.

Senin görevin burada başlıyor.

Dünyaya karşı, gözlerini aç ve sor. “Gerçek nedir? Adalet nedir? Özgürlük ne demektir?” Cevap, yalnızca kalbinde, yalnızca ruhunda, yalnızca Musar’ın kıvılcımlarında gizlidir. Bu kıvılcımları topla. Onlarla alevlen. Bil ki, her alev bir isyandır; her isyan bir direniştir.Her direniş insan olmanın ta kendisidir.

Dinle ve tekrar et:
İtaat etmeyeceğim.
Zincirlerimi tanıyacağım.
İçimdeki kıvılcımı büyüteceğim.
Ve dünyanın karanlığını aydınlatacağım.