A Yorum
  Acilis Sayfasi Yap Sik Kullanilanlara Ekle  

   
A yorum Kurum
iletisim
login
yayin ilkeleri...



yazi dizileri Ekitap Radyo

Yazı karekteri : (+) Büyük | (-) Küçük

Misak-ı İktisadi

Kategori Kategori: Nalına Mıhına | Yorumlar 0 Yorum | Yazar Yazan: Metin Atamer | 09 Aralık 2022 13:26:54

Yatılıokulda okurken\ Cumhuriyetimizin kuruluş yıl dönümlerinde, okulumuzun yakında bulunan Ali Dağının Kayseri yönüne bakan yamacına kaçıncı yılsa onu Rumen rakamları ile taşlarla yazıp koyu kireç ile boyardık. XXXV rakamını çok iyi hatırlarım. Daha sonra 1967 yılında bu muhteşem irfan yuvasını kapattılar. Dağdaki en son yazı XXXXIV olarak uzun seneler gölge gibi dağın böğründe yazılı kaldı. Çocukluğumuzda bize hep bir heyecan verirdi bu yazıyı yazmak. Bu gün 99 olarak duruyor.



Cumhuriyet denildiği zaman bir heyecana kapılır, nereden nereye geldiğimizi sorgulardık. Hatırlayın, Cumhuriyetin ilk kuruluş günlerinde ATA rahmetlik çok önemli iki konu hakkında kurultay toplamış. İlki İzmir’deki İktisat Kurultayı. Ülkedeki en önemli iktisatçılar, hatta yabancı ülkelerden de misafirler katılmış bu toplantıya. 17 Şubat 1923`de İzmir`de Banka Handa 1135 kişi ile toplanmışlar. Yeni Türkiye Cumhuriyetinin iktisat konusunda yol haritasını çizmişler. Bakın hangi kararlara öncelik vermişler:
 
- Yatırımlarda Ham maddesi yurt içinden sağlanan sanayilere öncelik tanınmalıdır,
- Yatırımcıları desteklemek için Bankalar kurulmalı
- Yatırımı desteklemek için  teşvik kanunları çıkartılmalı
- Ülkedeki teknik eleman eksikliği gidermek için Teknik eğitim geliştirilmeli
 
Bu çok önemli kararlar,  hepimizin bildiği KÖY ENSTİTÜLERİ seferberliğine doğru gelişmesini devam ettirmiş. Türkiye Cumhuriyeti Devletinin kalkınma hızı, İktisat Kongresinde alınan kararlar ile ivme kazanmış. Hatta yatılı okuduğumuz  okulda, Kayseri Tayyare Fabrikasına  teknik eleman yetiştirmek için lisan yanında teknik eğitim verilen bir atölye de tesis edilmiş. Talas’taki bu okul aynı zamanda Kurtuluş savaşında esir düşen General Trikopis ve Yunan subayları için bir müddet hapishane olarak kullanılmış.

Türkiye Cumhuriyet tarihinde dev adımlarla kalkınma hamleleri, İktisat Kongresinde alınan kararlar doğrultusunda gelişmiş. Hani 10. yıl marşı söylüyoruz ya her fırsatta, 1933 yılında yayınlanan 10 YIL raporunda, 10 sene içinde, her konuda neler başarıldığını, bu kitapta bulabilirsiniz. Hatta Kayseri`de üretilen uçakların Hollanda’ya satıldığını da burada bulabilirsiniz.

Cumhuriyetin kuruluş döneminde  yapılan bir başka kongre ise Eğitim Şurası, 1939 senesinde toplanmış. Türkiye Cumhuriyeti tarihinde önemli bir kilometre taşı ise 1934 yılında İzmit’de kurulan kağıt fabrikasıdır. Eğitimin ana dayanağı olan kağıdı, ülke içinde üretmek önemli bir yatırımdır. Her ne kadar Osmanlı Devletinde Yalova`da KAĞIT İMALATHANESİ olarak 1. Mahmut döneminde, 1745 yılında bir tesis kurulmuşsa da, bu tesisin Cumhuriyet dönemine kadar ömrü olmamıştır. Hatta 1886 yılında İzmir`de özel sektör tarafından Halkapınar`da bir kağıt fabrikası kurulmuş, ancak bu fabrikanın kapasitesi kısıtlı kalmıştır.
 
Cumhuriyet döneminde kalkınmayı planlamak için devlet olarak bir kurum tesis edildiğini biliyoruz. Devlet Planlama Teşkilatı . Bu kurum ülke ihtiyaçlarını göz önüne alıp, ham maddesinin yerli olmasına da dikkat ederek, sanayi yatırımlarını mevcut sermaye ve kredi kurumlarının imkanlarını hesap ederek, yatırımlara yön vermeye çalışmış. Cumhuriyetimizin 100 yıllık tarihinde son 20 seneyi dışarda tutarsak hep planlı, akıl içeren yatırımlar yapılmış.

1937 senesinde ilk Demir Çelik Sanayi kurulması ile ağır sanayiye yön verildi. Ataş, Aliağa, ve Petkim  gibi rafineriler, ülkenin yakıt ihtiyaçlarını, petrol türevlerini  karşılamaya çalıştı. Hatta Orta Anadolu Petrol Rafinerisi olan Kırıkkale rafinerisinin kuruluşu bile, ülke ekonomisine bir katkı oluşturdu.

CHP bünyesinden 1946”da ayrılan Adnan Menderes ve Celal Bayar kurdukları Demokrat Parti ile girdikleri 1950 seçimlerini kazarak iktidar oldular. Demokrat Parti dönemi olarak anılan 1950 ile 1960 yılları arasında  ülkemizin her tarafına ulaşabilecek yol yapımı seferberliğine başlanıldı. Karayolları olarak 4500 kilometre yol yapımı 10 sene içinde gerçekleştirildi.  11 liman, 5 Hava limanı, 5 termik santrali  18 HES baraj, 8000 kilometre  enerji nakil hattı gibi ekonomik değerleri bulunan yatırımlar yapıldı.

Bu dönemlerde bile ekonomi bir  kişinin keyfine göre yönetilmemişti. Bu nedenle yatırımlar hep akıl içermekteydi. Siyasi politik yatırımlar bu dönemde yapılmadı mı? Yapıldı, ancak yine de getirisi olmayan betona yatırım yapılmadı. Bu arada sanayi hamlesi ile ağır sanayi yatırımı yapacağız diye ülkemizin çeşitli yerlerinde beton kazıklar dikenler oldu. Bu betonlar hala olduğu gibi durmakta.

Aile içinde ev ekonomisi bile istişare ile yönetilirse doğru yatırımlara vesile olur. Dünyanın hangi bir başka ülkesinde bankalar ülkedeki çalışan insanlara promosyonla para dağıtır? Hangi bir başka ülkede bankalar devletten düşük faizle aldığı parayı, yüksek faizle halka kullandırır? Bunun sonucu olarak dikkat edin, bir devlet bankası 2021’de 1.508 milyar lira kar elde eder.  Aynı bankanın 2022 yılı ilk 3 ayında elde ettiği kar 2.025 milyar lira. Bu bankanın sermayesinin 4.9 milyar lira  olması size ilginç gelmiyor mu?  2022 yılı ilk 6 ayında bu bankanın kendi  sermayesi kadar kar etmesi size tuhaf gelmiyor mu?

‘Benim tezim de bu, faiz inecek, enflasyon düşecek.’ Demekle olmuyor.

‘Bilmiyorsan bu konu, git mektebinde oku’ demezler mi adama?

Bir akademisyen bir tez hazırlarken, yüzlerce yayın okur, daha sonra ortaya biz tez koyar. Bu tezi bir çok akademisyen tetkik eder ve fikir yürütür. Tez, bu araştırmalardan sonra oluşur. Aklını kullanan insanlar, her konuda bir araştırma yapar. Aklını kullanmayanlara söylenecek bir söz yoktur, çünkü ortada akıl yoktur diye bir sözüm geldi söyledim hem nalına hem mıhına.

Facebook'ta paylaş   |   Twitter'da paylaş


 | Puan: 10 / 1 Oy | Yazdırılabilir SayfaYazdır

Yorumlar


Henüz Yorum Yazılmamış

Yorum Yazın



KalınİtalikAltçizgiliLink  
Simge Ekle

    

    

    

    







Barınma Krizi Değil, Sınıf Savaşı, Türkiye’de Konut, Kira ve Kentsel Dönüşüm Üzerinden Yürütülen Sessiz Tasfiye
Karadeniz Alarm Veriyor, İHA Olayları, Tanker Patlamaları ve Sessizce Derinleşen Bir Güvenlik Krizi
Kahramanmaraş’ta Polis Tatbikatı ve Toplumsal Çatışmanın Anatomisi
Coca-Cola’nın “Pair Bottle” Deneyi Kapitalizmin İnsan İlişkilerine Müdahalesi
Türkiye’de Bahis Depremi, Peki Diğer Spor Dalları Gerçekten Güvende mi?

Narva’da Sessiz İhlal, Rus Sınır Muhafızları Estonya Toprağında, Dünya Yine Seyirci
Avustralya'dan Bondi Plajı saldırısı sonrası silah yasalarını sertleştirme hamlesi
Trump 2.0'ın Gölgesinde Diplomasi
Sadece İsimde Ateşkes: Gazze'nin Uzun Süren Araf Dönemi
Çin Japonya'yı Test Ediyor ve Amerikan Kararlılığının Sınırları…

Türkiye’de konkordato alarmı: 2025’te başvurular tarihi zirveye gidiyor
Dijital Yuan Etki Aracı Olarak: Güneydoğu Asya'nın Para Egemenliği ve Stratejik Özerkliği
ABD-Avustralya Kritik Mineraller Anlaşması Pasifik Tedarik Zincirlerinin Geleceğini Nasıl Yeniden Şekillendiriyor?
Kalkınma Hakkında Yanlış Bildiğiniz Şaşırtıcı Gerçek
Avustralya - Çin İlişkileri: Avustralya'da Kavga

Avrupa’da en fazla Türk’ün yaşadığı ülkeler hangileri?
"En ciddiyetsiz nesil": Z kuşağı neden kasten gülünç olmayı seçiyor?
Güney Karolina'nın Unutulmuş Osmanlıları: Sumter Türklerinin Şaşırtıcı Gerçeği
Köpek ve insanların bazı duyguları aynı genetik kökene sahip
Motokuryelerin Sessiz Çığlığı: Sokağın Gölgesinden Yükselen Sınıf Mücadelesi

Osmanlı İmparatorluğu'nda Kahvehaneler: Bir Sosyo-Politik Etki
Osman Hamdi Bey’i bilmeyen varsa bile herhalde Kaplumbağa Terbiyecisi’ni bilmeyen yoktur ya “Mihrap” tablosu...
JAK İHMALYAN'DAN: “RESİM ANLAYIŞIM”
Jak İhmalyan sergisi İstanbul'da
MADELEİNE RİFFAUD, 1924-2024

Einstein'ın hayran kaldığı filozof: Spinoza'nın aklınızı başınızdan alacak radikal fikri
Adalet Kavramına Filozofların Gözünden Bir Yolculuk
KE.KE.ME. (KKM)
Yapay Zeka Felsefesi
Tutunarak kalmak mı? Bulanmadan donmadan akmak mı?

Yeryüzünü fırına çeviren atmosfer olayı: Isı kubbesi
Dünyanın hareket halindeki en eski buzdağlarından biri yaban hayatı cenneti ile çarpışabilir
Yarasaların azalmasıyla bebek ölümlerinin ilişkili olduğu ortaya çıktı.
AB İklim İzleme Servisi: 2024 yazı kaydedilen en sıcak yaz oldu.
Akdeniz'deki yaşam yok oluşun eşiğine gelmiş.

Avustralyalı teorik fizikçiler: 'Paradoks olmadan zaman yolculuğu yapmak mümkün'
Axiom Raporu: Siber Güvenlik ve Çin-ABD İlişkilerine Etkisi
WhoFi: Wi-Fi sinyaliyle kimlik tespiti dönemi başlıyor.
500 yıllık Da Vinci çizimi sessiz drone teknolojisine ilham verdi.
Çin, HDMI ve DisplayPort alternatifini piyasaya sürdü.

Bilim insanları beynin beş farklı yaşam evresinden geçtiğini açıkladı: Kritik dönüm noktaları 9, 32, 66 ve 83 yaş…
Amerika kıtasında 'olmaması gereken' yeni bir insan türü keşfedildi: Checua nedir? Türkler ile bağlantıları var mı?
NASA'nın en kuvvetli teleskobu, evrendeki beklenmedik gelişmeyi ortaya koydu.
İncil'de sözü edilen mistik ağaç 1000 yıllık tohumla yeniden yetiştirildi.
Karıncaların 66 milyon yıldır tarım yaptığı ortaya çıktı.

Türkiye’de üniversite mezunlarının geliri Avrupa’nın en düşük seviyesinde…
Gerçek işsizlik yüzde 29,6!
Türkiye’de tek kişilik
UNICEF raporunda Türkiye'deki çocuklar son sıralarda
AP'den Türkiye'ye sert mesaj: Kriterler müzakere edilemez

Hasidut ve Marxizm, Kutsalın Diyalektiği
Uzayda Yeni Sömürü Alanı: Yörüngesel Yakıt İstasyonları, Uzay Ekonomisi ve Türkiye’nin Küresel Uzay Kapitalizmine Eklemlenmesi
Yıldızlara Bakanlar ve Adaleti Seçenler: Sâbiî Kozmolojiye Karşı Yahudi Etik Devrimi
Mişka Yaponçik Yahudi Mafya Babası
Tankların dili, halkların sessizliği… Tarihi toprak yalanı ve savaşın meşrulaştırılması

UTANMA
Boydan Kısa
TEZKERE
Hangisi Yaşken Eğilir
Büyük Konuşmak

Paranın, Lidya Sikkesinden Dijital Cüzdanlara Uzanan 5000 Yıllık Hikayesi
Mimar Sinan: Bir Dehanın Yükselişi ve Osmanlı Mimarisinin Zirvesi
İskandinav Göçleri ve Vikinglerin Avrupa Üzerindeki Etkisi
Hümanizm Nedir?
Osmanlı’da kahve kültürü, Osmanlı’da kahve isimleri..


kose yazarlari En Cok Okunanlar
Son 30 günde en çok okunanlar
En Cok Okunanlar










Basa git