İsteseniz
de istemeseniz de….
“İsteseniz de istemeseniz de Kanal İstanbul'u yapacağız”
dedi her şeye muktedir, Adalet ve Kalkınma Partisi
Başkanı, seçilmiş Cumhurbaşkanı Recep Tayip Erdoğan.
Bazılarının deyimi ile Başkan bazıların deyimi ile Reis.
Reis haklı, madem seçtiniz katlanacaksınız. Kısmet olur da
yapılırsa, yeni seçimlere kadar isteseniz de istemeseniz
de katlanacaksınız… İşte ileri demokrasi!
ekitaplar hediyemizdir
ayorum sitesi sorumlusu Deniz Günal Hanım bu işin tayin
edicisidir. Onun ve Ferruh Dinçkal’ın lokomotifliğinde
yola çıkıyoruz, mola vermeden. Yedi kişiyiz, bir aileyiz.
Bildiğiniz isimler : Önde ve önce lokomotifik görevini
üstlenenler, yukarıda hemen isimlerini andıklarım, sonra
ayorum’un beş yazarı : Aykut YAZGAN, Gündoğdu GENCER,
Mustafa ALAGÖZ, Saba ÖYMEN ve ben. Her birimiz bir
coğrafyada, ..
Dünyanın İlk Destan Kahramanı: Gılgamış
Sümer diyarında, M.Ö. 2600’de, Gılgamış bir efsane oldu.
Ölümünden ancak yüz yıl sonra -Mısır krallarının kendi
tanrısal yetkelerini yerleştirmeye çabaladıkları sırada-
Sümer kralı Gılgamış efsanevi bir kahraman olmuştu. Devi
öldürmüş, Gökyüzünün Boğası’nı saf dışı bırakmış, tanrıça
İnanna’nın romantik girişimlerini geri çevirmiş ve
ölümlülüğünün kokusunun güneş tanrısını bile şaşırttığı
tanrılar bahçesine varmıştı.
Ölüme ve mezarlıklara bakış açınızı değiştirme vakti!
Capsula Mundi projesi iki İtalyan tasarımcı Anna Citelli
ve Raoul Bretzel tarafından ölüm hakkındaki düşüncemize
başka bir bakış açısı kazandıran kültürel ve geniş tabanlı
projeye imza attılar. Projenin orjinal ismi Capsula Mundi
(Yaşam Kapsülü) ; yaşamın üç ana unsurunu oluşturan
mineraller, bitkisel ve hayvansal yapıları ve bunların
vücudumuzla olan yapısal dönüşümünü anlatır.
Anı yakalamak
Ama teknolojide! MIT (Yok bizim MİT değil, bu Maseçuset
Teknoloji Enstitüsü), Bill Gates’e önemli teknolojik
gelişmelerin neler olduğunu sormuş. O da 2019’da, hem
manşetlere çıkabilecek olan hem de teknolojide anı
yakalayacak gelişmeleri seçmiş. Bill Gates’in sağlam
danışmanları, bol da zamanı olduğuna göre seçtiği
gelişmeleri dikkate almamak için benim bir nedenim yok.
Pasaportun yolculuğu
Bugün, pasaportumuz yanımızda olmadan yurtdışı seyahatine
çıkabilmemiz mümkün değil. Peki, pasaport hayatımıza nasıl
ve ne zaman girdi, neden ona ihtiyaç duymaya ya da
kullanmak zorunda kalmaya başladık? Başka ülkelerin
sınırlarından geçmek için bir belgeye ihtiyaç duyma fikri
zihni meşgul edebilir. Devletler kurulur, sınırlar çizilir
ve o çizgiden öteye bir adım atmak için gerekli görülen
bir belgeye...
Tarihsel olan nesnel olmaya kapalı mı?
Politik alan için fikir beyan etmek her insana, her
bilinç durumuna, inanç grubuna ve ideolojik anlayışa
rahatlıkla ve engelsizce yol verir: İstediğiniz konuyu,
tarihsel kişiliği ve dönemi kendinize gündem
yapabilirsiniz. Bunun için istediğiniz argümanı
kullanır, istediğiniz gibi yorum yapar, istediğiniz
yargıda bulunabilirsiniz. Sıkıştığınız noktada bir
argümandan bir başkasına, bir sorundan diğerine
geçebiliriniz.
Narsisizm nedir ve görülme sıklığı neden artıyor?
Sosyal medyada yazılanlara baktığınızda, en azından
dijital dünyada narsisizmin ya da Türk Dil Kurumu'na
(TDK) göre "özseverliğin" arttığı izlenimine
kapılabilirsiniz. Aslında çok da yanlış bir izlenim
değil bu. Ruh sağlığı uzmanları, narsisizmin gündelik
yaşamda çok daha yaygın ve aşikar bir hal aldığını
düşünüyor. Bu eğilimin artmasıyla birlikte son yıllarda
narsisizm alanında yazılan blog ve kitapların sayısı da
arttı.
Hangi inanç bu kanlı elleri temizler?
Acının inanca göre bir çarpanı var mı? Kaç müslüman kaç
müslümanı, kaç müslüman kaç hristiyanı ya da museviyi,
kaç hristıyan kaç müslümanı katletti diye bakıldığı
sürece bu katliamların sonu gelmez. Son on yılda
ibadethanelere yapılan saldırıları araştırdığımda
karşıma Yeni Zelanda saldırısı hariç yirmialtı saldırı
çıktı. Bu dini ya da ırkçı kökenli saldırıların 1300e
yakını ölüm, 1000den fazlası yaralı ile sonuçlanmış.
Birleşmiş Milletler Filistin Özel Raportörü Francesca Albanese tarafından hazırlanan BM raporu, Filistinlilere karşı 'soykırım suçu' işlendiğine dair makul gerekçeler olduğunu belirtiyor. Rapor, öldürmeler, ciddi zararlar ve yaşam koşullarının kötüleştirilmesi gibi unsurlara vurgu yapıyor. Birleşmiş Milletler işgal altındaki Filistin toprakları Özel Raportörü Francesca Albanese, BM Güvenlik Konseyi'ne sunduğu ve Gazze karar tasarısı oylamasıyla aynı zamanda açıklanan raporunda, "İsrail'in Gazze'deki Filistinlilere yönelik soykırımı, uzun süredir devam eden bir yerleşimci, sömürgeci sürecin tırmanan bir aşamasıdır" tanımlamasında bulundu. ...Devamı.»
ILO, dünyada zorla çalıştırılan insanların sayılarının arttığını belirtirken, emek sömürüsünden kazanç elde edenlerin gelirlerini katladıklarına işaret etti. Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) tarafından hazırlanan bir rapora göre dünya genelinde zorla çalıştırmadan elde edilen yasa dışı kazançlarda hızlı bir artış söz konusu. Örgütün salı günü Cenevre'de açıkladığı rapora göre, insanları zorla çalıştırmak suretiyle emeklerini sömürenlerin kazancı yılda 236 milyar dolar (yaklaşık 217 milyar euro) olarak tahmin ediliyor. ...Devamı.»
Dünya Bankası, Ukrayna'nın yaklaşık iki yıldır devam eden savaşın ardından toparlanması ve yeniden inşası için 486 milyar dolara ihtiyacı olduğunu bildirdi. Dünya Bankası, Birleşmiş Milletler, Avrupa Komisyonu ve Kiev hükümeti tarafından yapılan yeni bir araştırmaya göre, iki yıldır Rus işgali altında olan Ukrayna ekonomisinin yeniden inşası ve toparlanmasının 486 milyar dolara mal olması bekleniyor. ...Devamı.»
Türkiye 2018 yılından bu yana Yolsuzluk Algı Endeksi puanları ciddi ölçüde düşüş gösteren 12 ülke arasında yer aldı. Uluslararası Şeffaflık Örgütü'nün 2023 yılı Yolsuzluk Algı Endeksi’nde Türkiye, 180 ülke arasında 34 puanla 115. sırada yer aldı. 2022'deki puanı 36 olan Türkiye 2 puan kaybetti ve ülke sıralamasında 14 sıra geriledi. ...Devamı.»
TEPAV'ın 2016 ile 2020 tarihli anketlerine göre katılımcıların büyük çoğunluğu laik ve demokratik bir ülkede yaşamak istiyor, Diyanet ile tarikatlara güvenmiyor. Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı'nın (TEPAV) bugün yayımladığı ve 2016 ile 2020'de yapılan iki ankete dayanan çalışmaya göre katılımcıların ortalama yüzde 85'i dinin hayatlarında önemli olduğunu ancak inançlarını iyi bilmediklerini söyledi. Ayrıca katılımcıların büyük çoğunluğu laik ve demokratik bir ülkede yaşamak istiyor. ...Devamı.»
İnsan Hakları İzleme Örgütü İsrail'in Gazze'de açlığı bir savaş yöntemi olarak kullanıp savaş suçu işlediğini savundu İsrail hükümeti, işgal altındaki Gazze Şeridi'nde 'açlığa mahkum etmeyi' bir savaş yöntemi olarak kullanıp savaş suçu işlemekle suçlandı. İnsan Hakları İzleme Örgütü (HRW) tarafından hazırlanan bir raporda, İsrail güçlerinin su, gıda ve yakıt gibi temel kaynakların dağıtımını engellediğini ve insani yardıma izin vermeyerek bölgede zaten vahim olan koşulları daha da kötüleştirdiği vurgulandı. ...Devamı.»
Dünya Ekonomik Forumu'na (WEF) göre tablo karışık. Haziran 2023'te yayımlanan son Küresel Cinsiyet Eşitsizliği raporuna göre ibre çok yavaş da olsa doğru yönde ilerliyor. 146 ülkedeki durumu ele alan rapora göre, mevcut ilerleme hızıyla tam eşitliğe ulaşmak 131 yıl sürecek, ve henüz hiçbir ülke tam cinsiyet eşitliğine ulaşmış değil. ...Devamı.»
Türkiye, Küresel Organize Suç Endeksi'nde dünyada 12 sıradan 14. sıraya düşmesine rağmen skoru daha da kötüleşti. Rapor sayfa grupları ile devlet bağlantılı kişiler arasındaki ilişkiye dair yorumlarda var. Küresel Organize Suçlar Raporu, Türkiye’de çeşitli mafya gruplarının hükümet ve diğer siyasetçilerle yakın ilişki kurarak polis ve yargı karşısında koruma sağladıklarının aktarıldığını bildirdi. Türkiye’nin 2023 skoru 7,03 puan. Bu skor 2021 yılında 6,89 idi. Bu son iki senede işlerin biraz daha kötüye gittiğini gösteriyor. ...Devamı.»
İnsan Hakları İzleme Örgütü'nün (HRW) bugün kamuoyu ile paylaştığı raporda, Suudi Arabistan güvenlik güçlerinin, 2022 başından itibaren, Yemen sınırında yüzlerce Etiyopyalı göçmeni öldürdüğü iddia edildi. Bir Suudi hükümet kaynağı, HRW'nin 38 görgü tanığının ifadesi ile uydu görsellerine ve internet portallarının yaptıkları kayıtlara dayandırdığı raporda yer alan suçlamaları "mesnetsiz" diye niteleyerek geri çevirdi. Almanya Dışişleri Bakanlığı raporu ve suçlamaları "endişe verici" diye nitelerken, Amerika Birleşik Develtleri (ABD) de Riyad'dan konuyla ilgili soruşturma yürütülmesini talep etti. ...Devamı.»
21 yıldır iktidarda olan AKP, sık sık “Batı bizi kıskanıyor” diyerek algı yaratmaya çalışsa da gerçekler farklı. Türkiye; Modern Kölelik Endeksi’nde dünyada 5’inci, Avrupa’da ise birinci sırada yer alıyor. Birleşmiş Milletler’e bağlı Uluslararası Çalışma Örgütü ve Uluslararası Göç Örgütü ile Avustralya merkezli insan hakları derneği Özgür Yürü (Walk Free), 2023 Küresel Kölelik Endeksi başlıklı bir rapor hazırladı. Rapora göre, Türkiye’de 1,3 milyon modern köle olduğu belirlendi. ...Devamı.»
Uluslararası Af Örgütü, yıllık raporunda Türkiye'deki insan hakları ihlallerini de ele aldı. Raporda, ifade özgürlüğü ve protesto hakkı kullanımının giderek daha fazla kısıtlandığına dikkat çekildi. Uluslararası Af Örgütü "Dünyada İnsan Haklarının Durumu"na ilişkin 2022/23 raporunu bugün yayınladı. Raporun Türkiye bölümünde, protesto hakkının engellenmesinden işkenceye kadar çok sayıda insan hakkı ihlali ele alındı. ...Devamı.»
En az 3 çocuk diyen iktidarın ortaya çıkardığı tabloyu TÜİK bile saklayamadı: Çocuklar açlığa mahkûm. TÜİK araştırmasının sonuçlarına göre et ve balık yiyemeyen çocuklar ekmek ve makarnayla beslendi, sanattan uzak kaldı. Çocuklarda kaygı ve depresyon verilerinin de yüksek olduğu saptandı. AKP iktidarının etkisi altında kaldığı ve gerçek verileri yansıtmadığı eleştirileriyle gündemde olan Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2022 yılı Türkiye Çocuk Araştırması’nın sonuçlarını yayımladı. 10 Ekim-16 Aralık 2022 tarihleri arasında düzenlenen araştırma sonucunda elde edilen veriler ise çarpıcı. ...Devamı.»
Freedom House’ın yıllık raporunda Türkiye, 2018'den bu yana olduğu gibi yine "Özgür Olmayan Ülke" olarak sınıflandırıldı. Türkiye, 2023'te özellikle incelenmesi gereken ülkeler listesinde yer aldı. Washington merkezli düşünce kuruluşu Freedom House, bugün dünya genelindeki siyasi haklar ve sivil özgürlükler üzerine yıllık raporunu yayımladı. Voice of America'nın haberine göre, "Demokrasi Mücadelesinde 50. Yıl" başlıklı 2023 raporunda, Türkiye yine "Özgür Olmayan Ülke" kategorisinde yer aldı. ...Devamı.»
RSF raporunda bu yıl dünyada 533 gazetecinin tutuklandığı, 57 gazetecinin öldürüldüğü bildirildi. Geçen yıllarda "gazeteci hapishanesi" olarak anılan Türkiye'ye ise bu yılki raporda kısa bir bölüm ayrılması dikkat çekti. Uluslararası Sınır Tanımayan Gazeteciler (RSF) örgütü, bu yıla ilişkin bilançosunda, dünyada 533 gazetecinin kamuoyunu bilgilendirme çabası içerisindeyken tutuklandığını, 57’sinin de öldürüldüğünü bildirdi. Tutuklama ve cinayetlerdeki rekor artışa işaret eden RSF, 65 medya temsilcisinin rehin, 49’unun da kayıp durumda olduğunu açıkladı. ...Devamı.»
AB İltica Ajansının bugün açıkladığı Ağustos verilerine göre Türkiye'den iltica başvuruları 2014'ten bu yana en yüksek rakama ulaştı. Türkiye başvurularda Afganistan ve Suriye'nin ardından üçüncü sırada. Avrupa Birliği İltica Ajansı, Ağustos ayında yapılan sığınma başvurularına dair verileri açıkladı. Buna göre, Suriye savaşının etkisiyle çok sayıda mültecinin geldiği 2015/2016 döneminden bu yana kaydedilen en yüksek iltica seviyesine ulaşıldığı açıklandı. Ajans’ın verilerine göre Ağustos ayında yaklaşık 84 bin 500 sığınma başvurusu kayıtlara geçti. ...Devamı.»
Uluslararası Göç Örgütü, son sekiz yılda Avrupa’ya geçmeye çalışan 29 bin mültecinin yaşamını yitirdiğini açıkladı. Birlemiş Milletler Uluslararası Göç Örgütü’nün (IOM) son raporuna göre, 2014’ten bu yana Avrupa’ya gitmeye çalışan göçmenlerden 29 bini yollarda hayatını kaybetti. IOM (International Organization for Migration), bu sayının yılın başından beri en az 5 bin 684 olduğunu belirtti. Bu sayı geçen yıl 2 bin 836’da bulunuyordu. Rapora göre en ölümcül göç rotası, Libya ve Tunus’tan Malta ve İtalya’ya giden göçmenlerin dayanıksız sal ve botlarla geçmeye çalıştığı Akdeniz olmaya devam etti. ...Devamı.»
BM verileri, dünya genelinde üçte ikisini kadınların oluşturduğu 771 milyon kişinin okuma yazma bilmediğini ortaya koyuyor. 771 milyon kişinin dünya genelinde üçte ikisini kadınlardan oluşuyor. Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü (UNESCO) verilerine göre, son 50 yılda dünya genelinde özellikle genç nüfusta okuryazarlık oranı kayda değer ölçüde artış gösterdi. UNESCO İstatistik Enstitüsü’nün yayımladığı veriler son yıllarda okuryazarlık oranında iyileşen grafiğe işaret ediyor. ...Devamı.»
Birleşmiş Milletler (BM) Sürdürülebilir Kalkınma Ağı’nın hazırladığı 2018 Dünya Mutluluk Raporu’na göre dünyanın en mutlu ülkesi Finlandiya. İlk üç sırayı İskandinav ülkelerinin oluşturduğu listede, Türkiye geçen yıla göre 5 sıra gerileyerek 74’ıncı sırada yer aldı. Raporda 156 ülke, ortalama yaşam süresi, sosyal destek ve yolsuzluk gibi unsurlar temel alınarak, halklarının mutluluk düzeylerine göre sıralandırmaya tabi tutuldu. ...Devamı.»
CHP'nin eylül ayı basın özgürlüğü raporunda erişim engelleri dikkati çekti. İktidar sosyal medyanın yanı sıra gazete, televizyon ve internet haber sitelerine yeni kısıtlamalar getirecek kanun teklifini TBMM’ye sunmaya hazırlanırken, CHP’nin eylül ayı Basın Özgürlüğü raporunda yine erişim engelleri öne çıktı. En çok erişim engeli kararı çıkartılan haberler, iktidar yöneticilerinin yolsuzluk ve usulsüzlüklerine ilişkin iddiaları gündeme getiren haberler oldu. ...Devamı.»
Türkiye İnsan Hakları Vakfı (TİHV) isimli sivil toplum kuruluşunun 2020 yılına ait Türkiye İnsan Hakları Raporu'nu yayınlandı. "2020 yılı, işkence ve diğer kötü muamele, kaçırılma ve zorla kaybetme açısından yoğun hak ihlallerinin tespit edildiği bir yıl oldu. Türkiye'de işkence ve kötü muamele gerçeğinin tespit edilenden çok daha yaygın ve sistematik olduğunu söylemek yanlış olmayacaktır." denilen raporda, bu durumu gündeme getiren gazeteci, avukat ve insan hakları savuncularına adli soruşturma ve kovuşturmalar açıldığı kaydedildi. ...Devamı.»