A Yorum
  Acilis Sayfasi Yap Sik Kullanilanlara Ekle  

   
A yorum Kurum
iletisim
login
yayin ilkeleri...



yazi dizileri

Yazı karekteri : (+) Büyük | (-) Küçük

Sarı Kart

Kategori Kategori: Nalına Mıhına | Yorumlar 0 Yorum | Yazar Yazan: Metin Atamer | 21 Haziran 2020 02:13:03

Birkaç sene evvel gazete patronum, rahmetle andığım Aykut Tuzcu’ya, meslekte 10 seneyi geçtim, ama hala elimde bir belge yok demiştim. Hemen bana bir sarı basın kartı çıkartarak göndermişti. Çok sevinmiştim. Yazı yazmaktan çok mutlu olmaktayım. Düşüncelerimi kağıda dökmek başka bir zevk. Yaşadığımız bu ülkeye gazete, 1800 yıllarında, Osmanlı tarafından İstanbul’a, Avrupa’da matbaanın bulunmasından çok sonra getirilmiş. Bazı kaynaklara göre matbaanın bulunuşu M.S.593 senelerine rastlar. Çin’de basit baskılarla, kalın kağıtların üzerine tek tek elle baskı yapılması ile başladığı kabul edilir.

Çocukluğumuzda yatılı okulda lastik harflerimiz vardı. Dizgi yapıp, kağıt veya bez üzerine baskı yaptığımızı hatırlarım.



Matbaanın, Avrupa’da Johann Gutenberg tarafından 1439’da bulunması, Rönesans değişim dönemi içinde mütalaa edilir. Dini kitap olan İncil’in topluma yayılmasını sağlamak amacı ile yola çıkılmış, daha sonra her konuda yayın için kullanılmaya başlanmış. Osmanlı devleti matbaaya bu icattan tam 200 sene sonra, 1639 da kavuşmuş, ancak hazin bir hikayesi vardır. IV. Murat’ın emri ile Bünyamin Efendi Hollanda’dan ağaç matbaa makinalarını 1000 altına satın alıp, gemi ile gelirken, IV. Murat ölür, Sultan İbrahim tahta çıkar. Ancak sarayda çıkarılan kuliste, halkın aydınlatılmasının iyi netice vermeyeceği üzerinde  yapılan propaganda ile Sultan İbrahim matbaadan korkar. Yapılan izaha ikna olur ve Matbaa makinaları eritilmek için haddehaneye gönderilir.  Matbaa makinalarının sonu burada bitmez.

Aradan yine 80 sene geçtikten sonra, Macar asıllı İbrahim Müteferrika, matbaa konusunda girişimlerini Nevşehirli Damat İbrahim Paşa’ya anlatır, dini kitaplar basmamak kaydıyla 1719’da kurulmasına izin alır. 16 Kânunevvel 1727 de ‘Vankulu Lügatı’olarak  ilk baskısını yapar. Daha sonraları Osmanlı Sarayı matbaa konusunda toplumun okuma, ve öğrenmesinden tedirgin olduğundan, gazete ve dergi çıkarılması engellenir. Zaman içinde Takvim-i Veka-i adlı bir nevi günlük olayların kayda alındığı, Devlet tarafından çıkarılan, gazete yayınlanmaya, Cemaziyelevvel 1831’de başlanır. Yani 1 Kasım 1831’de.

Yazı yazmak, topluma doğruları aktarmak, fikir ve düşüncelerine inanılan muharrirlerin yazılarını aktarmak için gazete çıkartmak gibi düşüncelerin her dönemde insanların arzusu olduğuna inanmaktayım. Padişah yönetiminde hür düşünce ve fikirlerin inkıtaa uğramadan, doğruları toplumun bilgisine sunmanın çok cesaret istediğini düşünürüm. İşte bu düşünce içinde 1860’da  Agah Efendi ve Şinasi’nin çıkardıkları Tercüman-ı Ahval gazetesi ile topluma, birçok konuda, doğru bilgiler aktarmaya çalıştılar. Ahmet Vefik Paşa ve Ziya Paşa gibi güçlü kalemlerin yazıları, bu gazetede yayınlanmaya başladı. 1866 senesinde Ziya Paşa’nın Tercüman-ı Ahval   gazetesinde, Osmanlı Devleti’nin eğitim sistemi ile ilgili sert eleştiri yazısı, gazetenin süresiz kapatılmasına neden olmuştur.  

Gazeteci olarak hayran olduğum iki karakter vardır. Biri Selanik’te 1888  doğmuş, esas ismi Osman Nevrez olan Hasan Tahsin. İzmir işgal edildiğinde, düşmana karşı direnişte, ilk kurşunu sıkan yürekli bir gazetecidir. Diğeri ise yazılarını ve kitaplarını okuduğum, 1889 İstanbul doğumlu Şeyh-ül Muharririn olarak andığımız Burhan Felek. İstanbul’da, Cumhuriyet gazetesinde tanıma fırsatı bulduğumdan, kendimi çok şanslı addederim.  
 
Sarı Basın kartı sahibi olan bu değerlerin seviyesine gelmenin hiç de kolay olmadığına inanırım. Mühim olan konu sarı karta sahip olmak değil, o kartın hakkını vermek önemlidir. Neden gazetede çalışan muharrir ve yazarların kimlik kartları sarı renklidir? Yeşil veya kırmızı değil de neden sarı olur bu kartlar? 1889 yılında Newyork’da yayınlanan gazetede Fenton Outcault  tarafından yaratılan The Yellow Kid çizgi karakteri, mizahla eleştiriyi kullanarak toplumu düşünmeye yönlendirir. Bu nedenle gazeteci kimliğinin rengi sarı, olarak tespit edilmiştir. Bizim ülkemizde ise gazetede yazı yazmak cesaret istemektedir. Tıpkı, Sultan II Abdülhamid döneminde, 1880’de kurulan hafiye teşkilatı ile yapılan baskınlarla, halkın sindirilmeye çalışılması gibi; idareyi eleştiren yazarların sürgüne gönderildiği o dönemde olduğu gibi, bu gün de eleştiriye tahammül etmeyen yönetimin, gazeteci yazarlara çektirdiği eziyeti hatırlamaktayım, diye bir sözüm geldi söyledim, hem nalına hem mıhına.
 

Facebook'ta paylaş   |   Twitter'da paylaş


 | Puan: 10 / 1 Oy | Yazdırılabilir SayfaYazdır

Yorumlar


Henüz Yorum Yazılmamış

Yorum Yazın



KalınİtalikAltçizgiliLink  
Simge Ekle

    

    

    

    







Dünyanın gözü kulağı Ortadoğuda: İran-İsrail gerilimi tırmanıyor.
İsrail, Gazze'de yardım konvoyunu hedef aldı: Biri Avustralyalı 7 kişi öldürüldü
DEVLET-ULUSTAN FEDERASYONA, ekitap
Dünyada altın madenciliği nasıl yapılıyor, kazalar ne kadar yaygın?
Afganistan: Aktivistlerden kadınlar için online dergi

AB, Türkiye'ye verdiği mülteci fonunun nasıl harcandığını öğrenemiyor.
Avustralya Dışişleri Bakanı Wong: Filistin'i tanımaya hazırız.
İngiltere'de polis, silah ruhsatı almak isteyenlerin eşleriyle de mülakat yapmaya başladı.
Beterin beteri var!
Sağ popülistler ilk kez AB Parlamentosu'nun kontrolünü ele geçirebilir…

Yoksulluk sınırı bir yılda 24 bin TL arttı.
Türkiye son 20 yılda faize 563 milyar dolar ödedi
Uber Avustralya'da taksi şoförlerine 178 milyon ABD dolar tazminat ödeyecek
Çin 2024 ekonomi hedeflerini açıkladı
Almanya'daki Türk doktor sayısı 2 bin 600'ü geçti

Fahri Kiamil
İki annenin başlattığı akıllı telefon karşıtı hareket çığ gibi büyüdü
Afganistan'da onlarca arkeolojik alan buldozerle yıkılarak yağmaya açıldı.
Franz Kolschitzky: Viyana Kuşatması'ndan Kalan Kahveleri Değerlendiren Girişimci
Kış güneşi arayan Britanyalıların adresi Türkiye

Dünya tarihini şekillendiren 6 içecek türü
Taş Kağıt Makas Oyunu (Jan Ken Pon)
"DUHOK KONUŞUYOR" ekitap
ENTERNASYONAL
REMZİ RAŞA’YI ANMAK İÇİN

KİBİRLİ GÜÇ ZEHİR - ERDEMLİ BİLİM PANZEHİR
KARARLILIK - KİŞİSEL ALTYAPI
TARİHSEL KİŞİLİK
TARİHSEL İNSAN
SÜREÇ VE TARİHSEL ÖZNE

'Yeşil İslam' Endonezya'yı iklim çöküşünden kurtarabilir mi?
İsviçreli kadınlar AİHM'de görülen iklim değişikliği davasında zafer kazandı.
Yorgun dünya artık yavaş dönüyor
Avustralya’daki dev yosun ormanlarını yapay zekâ koruyor
2023'te sıcaklık rekoru kırıldı

Apple otomobili ABD'de üretime bir adım daha yaklaştı.
Yaşgünün Kutlu Olsun James Webb Uzay Teleskobu
Su ve deterjan olmadan çalışan bir çamaşır makinesi
Akıl okuyabilen robot tasarladılar
Sanal Gerçeklik, Artırılmış Gerçeklik , Metaverse, Sanal Uzay Nedir?

Bilim insanı Matthieu Juncker ekosistemi gözlemlemek için ıssız adada 8 ay tek başına kalacak.
Beynine çip takılan kişinin düşünceleri 25 dakika boyunca okundu.
14 Mart Pi Günü, Günün Kutlu Olsun Pi !
Tüm canlılar için en ideal sıcak
Avustralya’da 350 kişinin konuştuğu yeni bir dil gelişti

2023'te 282 milyon insan açlık yaşadı.
Servet dağılımı adaletsizliği: Türkiye'de %1’lik kesim servetin %40’ını alıyor
BM Raporu: İsrail'in Gazze'ye yönelik saldırısında soykırım suçu iddiası
Doğurganlık oranında 'büyük düşüş': Ülkelerin % 97'sinde nüfusun azalması bekleniyor
Dünya Mutluluk Raporu yayınlandı: Avusturalya listenin 10., Türkiye 98. sırasında yer aldı.

GEÇİTKALE'DEN GELİYORDU...
GENÇ BİR YAZARA BİRKAÇ TAVSİYE
DEĞİŞİYOR, YOKSULLAŞIYOR
“KİRAZ ZAMANI” SERÇELER, KİRAZ AĞACIMIZ, RAZZİA
Enflasyon Rehberi

UCUZ ET
Hesap
---İST
SANDIK
TAKSİ DURAĞI

İskandinav Göçleri ve Vikinglerin Avrupa Üzerindeki Etkisi
Hümanizm Nedir?
Osmanlı’da kahve kültürü, Osmanlı’da kahve isimleri..
Amerika’da Ayrımcı Politikalar ve Siyahi Mücadele Tarihi
Dünyanın İlk Destan Kahramanı: Gılgamış


kose yazarlari En Cok Okunanlar
Son 30 günde en çok okunanlar
En Cok Okunanlar










Basa git