Yazın sonundan karın yağmasına kadar günlerimiz inşaat seslerini dinlemekle geçti. Ayorum olarak bilmeyenler ya da duymayanlar için yasal düzenlemeyi ve yaptırımlarını Avukat Deniz Aksoy’la konuştuk.

 

- Ocak ayının başlarına kadar Ankara ‘da çoğu apartmanda inşaat vardı. Bunun nedeni nedir? Hangi yasal düzenleme nedeniyle bu uygulama yapılıyor?

Bugünlerde çoğu apartmanda inşaat olmasının nedeni binaların dış kaplaması ve yalıtımı ile ilgili getirilen yeni yasal düzenlemedir. Bu düzenleme 5627 sayılı Enerji Verimliliği Kanunu'na dayanılarak Bayındırlık ve İskan Bakanlığı'nca çıkarılarak 5 Aralık 2009'da yürürlüğe giren "Binalarda Enerji Performansı Yönetmeliği"dir. Bu Yönetmeliğin amacı, "binalarda enerjinin ve enerji kaynaklarının etkin ve verimli kullanılmasına, enerji israfının önlenmesine ve çevrenin korunmasına ilişkin usul ve esasları düzenlemektir."

 

-Bu düzenleme ile bina sahipleri için ne gibi yenilikler getirilmekte?

 

Yönetmelik, mevcut ve yeni yapılacak binaları kapsamaktadır. Yapı ruhsatına esas toplam kullanım alanı iki bin (2000) metrekareden büyük, yeni yapılacak binalarda merkezi ısıtma sisteminin zorunlu hale getiren yönetmelik, iki yüz elli (250) metrekareden büyük yapılarda ise ısıtma sisteminin yoğuşmalı olacağını düzenliyor.

 

Katı yakıtlı kazanlardan on beş yılını, sıvı ve gaz yakıtlı kazanlardan yirmi yılını dolduran kazanlar değiştirilecektir. Yüz (100) metrekareden küçük bireysel yapılar dışında kalan yapıların tamamı için de yalıtım zorunlu hale gelirken, bin (1000) metrekarenin üzerindeki binalarda “Enerji Kimlik Belgesi (EKB)” alınmasını zorunlu kılınıyor. Enerji kimlik belgesi, yönetmeliğe göre “asgari olarak binanın enerji ihtiyacı ve enerji tüketim sınıflandırması, yalıtım özellikleri ve ısıtma ve/veya soğutma sistemlerinin verimi ile ilgili bilgileri içeren belge”yi ifade ediyor. EKB’nin binanın tamamı için hazırlanması şarttır; ancak istenirse kat mülkiyetine haiz her bir bağımsız bölüm veya farklı kullanım alanları için ayrı ayrı da düzenlenebilir. 

 

Bu düzenlemenin önemli yeniliklerinden biri de enerji kimlik belgesi zorunluluğu getirilmesi. Bunların yanında yönetmelik kapsamında; bina enerji performansı açısından mimari uygulamalar, ısı yalıtımı; ısıtma, soğutma, havalandırma, iklimlendirme, aydınlatma sistemleri tasarımları ile sistem işletme ve denetimlerine ilişkin de birçok yenilik getirilmiş durumda.

 

 

Uygulamaya göre; 01.01.2011'den itibaren enerji kimlik belgesi düzenlenmeyen binalara yapı kullanma izin belgesi verilmeyeceği gibi; binalar veya bağımsız bölümlere ilişkin alım, satım ve kiraya verme ile ilgili iş ve işlemlerde (doğalgaz aboneliği gibi örneğin) enerji kimlik belgesi düzenlenmiş olması koşulu aranacak. Böylece, enerji kimlik belgesine bakarak bir kişi oturacağı evde ne kadar enerji tüketileceğini de anlayabilecek. Uygulama, yeni binalarda hemen başlarken; mevcut binalar ve inşaatı devam edip henüz yapı kullanım izni almamış binalar için 2 Mayıs 2017’ye kadar Enerji Kimlik Belgesi'nin alınması gerekiyor.

 

Evet. Zaten genel anlamda bir standartlaştırma amacı içeriyor düzenleme. Bu sayede eski binalar da bakımdan geçirilmiş olacak.

 

 

Düzenlemeyle amaçlanan; enerjiyi verimli kullanmak, enerji israfını önlemek ve giderek daha önemli bir hal alan çevre koruması konusuna da bir katkı sağlamak. Uzmanlarca binaların dış duvarlarına, döşemelerine, tavanına, pencerelerine, çatısına ve tesisatlarına uygulanan ısı yalıtımı sonucunda daha az yakıt kullanıldığından, ısıtma ve soğutma giderlerinde ve enerji tüketiminde ortalama % 50 oranında azalma sağlanabileceği, bunun da yıllık beş-yedi milyar dolarlık tasarruf anlamına geleceği söyleniyor.

 

Isı yalıtımının daha az yakıt kullanımını sağlamasının bir başka yararı da atmosfere salınan ve küresel ısınmaya neden olan atık gazların azalmasında etkili olması. Bunun yanında; sanayideki yalıtımda harcanan paranın faydasal geri dönüşü kısa zaman alır; ancak binalarda ısı yalıtımı çok avantajlı olmasına karşın yararın dönüşünün en az altı-yedi yıl alacağı öngörülmektedir. O nedenle bu düzenleme, amacına uygun ve doğru uygulanabilir, denetimleri iyi yapılabilirse; yerinde bir uygulama gözüküyor. Biliyorsunuz yasal düzenlemelerde, düzenlemenin yapılmasından daha önemli olan, onun doğru bir şekilde uygulanabilmesidir.

 

 

Yalıtım, enerji kimlik belgesi ve düzenleme gereği zorunlu işler binalara ek bir maddi külfet getirecektir. Ayrıca yalıtım yapılmayan, enerji kimlik belgesi alınmamış yeni binaların ruhsat alamayacağı; mevcut binalarda da belge alınmadan satış, kira vb. işlemlerin yapılamayacak olması; bunun yanında dış cephe ısı yalıtım zorunluluğunun inşaat maliyetlerini arttıracak olması da düzenlemenin yaratacağı sıkıntılar olarak görülüyor.

 

Çevre düzenlemesi ve kentsel dönüşüm anlamında estetik açısından ve bakımlı bir görüntü sağlayacağı düşünülebilir. Onun dışında bu düzenleme daha ziyade enerji tasarrufu ve verimli kullanımına yönelik olduğundan çevre düzenleme ve kentsel dönüşüme binaların nitelik kazanması dışında fazla bir etkisi olacağını düşünmüyorum.