Avrupa Uzay Ajansı’(ESA)’ nın Euclid teleskobu ilk görüntülerini kısa bir süre önce Dünya’ya gönderdi. Gelen görüntülerin gerçek anlamda büyüleyici olmasıyla birlikte, teleskobun da beklendiği şekilde çalıştığı doğrulanmış oldu. Bilindiği üzere Euclid, 1 Temmuz tarihinde Cape Canaveral Uzay Kuvvetleri İstasyonu’ndan SpaceX Falcon 9 roketi ile fırlatılmıştı ve 28 Temmuz itibariyle James Webb Uzay Teleskobu’na katılmak için ikinci Lagrange noktası olarak bilinen noktada yörüngeye girdi.


Euclid teleskobunun insanlığın uzaya gönderdiği en önemli araçlardan birisi olacağı kesin şimdiden gözünü milyarlarca ışık yılı uzaklıktaki galaksilere dikti bile.
Euclid’in şu ana kadarki başarısı gerçekten heyecan verici çünkü temel amacı, yaklaşık 10 milyar ışık yılı uzaklıkta bulunan milyarlarca galaksiyi analiz ederek evrenimizin karanlık tarafının haritasını çıkarmaktır. Teleskop bu iddialı görev ile evrenin sürekli genişleyen dokusuyla birlikte nasıl geliştiğini göstermek için zaman unsurlarını da içeren “3 boyutlu” bir harita oluşturmayı hedefliyor.
Aşağıda gördüğünüz görüntüler Euclid üzerinde bulunan ve açılımı “Visible Instrument” olan VIS adlı bir araçla çekildi. Adından da anlaşılacağı üzere VIS, evreni elektromanyetik spektrumun insan gözüyle görülebilen kısmından, yani 550 ila 900 nanometre arasındaki dalga boylarından yakalıyor. Solda VIS’in tam görüş alanını, sağda ise bir bölgeye yakınlaştırılmış bir versiyonunu görüyorsunuz. ESA, yakın çekim alanını Dünya’dan görülen dolunayın genişliği ve yüksekliğinin yaklaşık dörtte birine benzetiyor.


İkincisi, NISP her galaksinin ne kadar ışık yaydığını tam olarak ölçebilir .Bu ikinci kısım bize bu galaksilerin ne kadar uzakta olduğunu söyleyebilir.

Bununla birlikte Euclid tarafından yakalanan derin uzay ışığı NISP dedektörüne ulaşmadan önce bazı harika filtrelerden de geçiyor. Ve bu da oldukça harika sonuçlar sunuyor. Bu filtreler, NISP’nin galaktik mesafe ölçümlerine yardımcı olan belirli bir kızılötesi dalga boyundaki parlaklığı ölçmek gibi şeyler yapabiliyor.


Karanlık madde, ışık veya elektromanyetik radyasyonun herhangi bir diğer şekli ile etkileşime girmeyen bir madde türüdür. Bu, doğrudan görülemediği ve varlığı görünür maddenin yerçekimsel etkilerinden çıkarıldığı anlamına gelir. Bilim insanları, karanlık maddenin evrenin toplam maddesinin yaklaşık %85'ini oluşturduğunu tahmin ediyor.
Bildiğimiz üzere uzay durmadan şişirilen bir balon gibi sürekli olarak her yöne doğru genişlemektedir. Ancak garip olan şu ki, bu genişleme bilim insanlarının evrenimizdeki tüm görünür şeylerle tam olarak açıklayamadığı hızlarda gerçekleşiyor gibi görünüyor. Dolayısıyla, kozmik genişlemeyi hızlandırmak için sanki başka bir şey hareket ediyor gibi düşünülüyor ve işte bilim insanları bu “şeye” karanlık enerji diyor.


* Karanlık madde ve karanlık enerji hakkında hala çok şey bilmediğimizi biliyoruz. Ancak, uzay keşifleri ve gözlemler devam ettiği sürece, bu gizemli fenomenler hakkında daha fazla bilgi edinmeye devam edeceğiz. Bu da, yaşadığımız evreni daha iyi anlamamıza ve önemli keşifler yapmamıza yardımcı olacaktır. Ayrıca, bu keşiflerin gelecekte bizi nereye götüreceğini hayal etmek bile heyecan verici. Belki de karanlık madde ve karanlık enerjinin keşfi, evrenin doğuşundan bu yana en büyük keşiflerden biri olacak.

Kaynaklar:  https://amp.cnn.com/cnn/2023/11/07/world/euclid-telescope-first-images-scn/index.html